Olga Klöne gaat op zoek naar het meetbare en onmeetbare succes van dansscholen

Olga Klöne gefotografeerd door Jacky Semaina

ONDERNEMERSCHAP & MARKETING | Minimaal 250 leerlingen, 75% stroomt door naar beroepsopleidingen, leerlingen komen van heinde en verre, de beste docenten geven les. Zomaar een paar ideeën die dansondernemers hebben bij een ‘succesvolle dansschool’. Maar zijn dit de beste manieren om succes te meten? Wat betekent dat eigenlijk, een succesvolle dansschool? Dansdocent en theatermarketeer Olga Klöne interviewde verschillende grote dansschoolhouders over hun succes: hoe het eruit ziet en hoe ze het hebben bereikt. In een volgend artikel komen de kleinere dansscholen aan bod.

Wat is succes?

Afgelopen september zaten we met de hele redactie van Dansdocent.nu gezellig aan de pizza om de geslaagde crowdfunding te vieren en te brainstormen over de aankomende maanden: wat gaan we schrijven? Hoofdredacteur Jacqueline Kuijper vroeg mij of ik voor deze rubriek over succesvolle dansscholen wilde schrijven. Als leerling en medewerker in dansscholen, maar ook als dansdocent en marketeer in het theater, kan ik daar vast iets over vertellen, toch? Maar ik wist niet meteen hoe te beginnen. Want wat ís succes?

In overleg met het redactieteam kwamen we al gauw uit op antwoorden als: hoge leerlingaantallen, doorstromen naar beroepsopleidingen en naamsbekendheid. Maar iets in mij zei dat er meer achter zit, dat dit niet per se de beste meetpunten zijn. Want dat is niet wat ik tot nu toe had gehoord van dansschooleigenaren en docenten om mij heen. Dus… tijd voor onderzoek! Ik ging in gesprek met vijf dansschooleigenaren in Nederland en België, van dansscholen in verschillende stijlen en ook van verschillende groottes. Maar met één overeenkomst: de dansschool bestaat langer dan tien jaar. De ‘oudste’ bestaat zelfs al 85 jaar! Ik praatte met de dansschoolhouders niet alleen over hoe zij succes definiëren, maar ook of zij vinden dat ze zelf succes hebben en hoe ze dit hebben bereikt.

Verwacht geen handboek met tips en tricks voor gegarandeerd succes, maar een artikel dat inspireert en dansschoolhouders en dansdocenten in gesprek brengt met elkaar. Want als ik alvast een tipje van de sluier mag oplichten: succes maak je samen. Dit en een heleboel andere inzichten kwamen naar voren in de gesprekken die ik had met:

Bart Wesseling van Dansschool Wesseling (sinds 1939) in Delft,
Haico van Dijk van Bransz (1946) in Wageningen,
Ilona Ali van Dance d’Ali (2012) in Groningen,
Rosalie Wagenaar van Rose Irish Dance School (2014) in omgeving Bergen op Zoom,
en Marieke Debaere van Danzas (1996) in Kortrijk (België).

Succes gaat over emotie

Ik begon elk interview met de algemene vraag: Wat is succes? Hoewel mijn onderbuikgevoel al wel zei dat er meer achter zat, dacht ik toch dat de antwoorden heel tastbaar zouden zijn. Cijfertjes dus. En natuurlijk is het kunnen betalen van salarissen een doel, net als volle lessen. Maar dit blijken bijzaken als het aankomt op succes voor de langlopende dansscholen. Succes gaat volgens deze dansschoolhouders over emotie. Zo is het voor Bart Wesseling belangrijk dat klanten graag naar de lessen komen en met een glimlach de dansschool weer verlaten. Voor Ilona Ali komt daarbij ook een stukje verbinding kijken: “Leerlingen en hun ouders willen bij de dansschool horen.” Rosalie Wagenaar heeft behalve dansplezier en verbinding ook een uitgesproken maatschappelijke missie. Zij wil samen met haar docenten en leerlingen werelddans meer zichtbaar maken in Nederland.

Ontwikkeling van leerlingen

Wat mij opviel was dat daarnaast in meerdere gesprekken de ontwikkeling van de leerling centraal stond. Niet alleen lol hebben, maar ruimte bieden om door te groeien. Vooral de dansscholen met veel jonge leerlingen zien graag dat zij zich kunnen ontwikkelen. En dan hebben ze het niet alleen over leerlingen die betere dansers worden. Haico van Dijk gaf een mooi voorbeeld waaruit blijkt dat ook de emotionele vorming van zijn leerlingen hem een succeservaring geeft: “Het is niet meetbaar, maar als je dan hoort dat een onhandelbaar kind dat nergens kon blijven nu een plekje heeft gevonden en opbloeit tijdens de les, en sindsdien ook buiten de dansschool… dan weet je dat je goed bezig bent.”

En daar wordt de rol van de dansdocent heel belangrijk, want wie anders gaat zorgen voor de ontwikkeling van de leerlingen? “We hebben een groot specialistisch team, vol passie voor hun eigen stijl. Dat is belangrijk voor het succes van de lessen”, geeft Bart aan. Dat vindt ook Haico: “Heb je die passie niet, dan kun je leerlingen ook niet aan je binden.” En die binding, die is weer belangrijk voor het succes van een dansschool op de lange termijn. Als je leerlingen vertrekken, zijn nieuwe leerlingen alleen vervanging, geen aanvulling. Ik stel me voor dat je dan als het ware steeds opnieuw begint, zowel in aantal als in niveau, en het moeilijk is om te groeien - niet alleen in aantallen maar ook in de kwaliteit van bijvoorbeeld je presentaties en voorstellingen. Ik kan me goed herinneren hoe ik als jonge dansleerling opkeek naar de meer gevorderde groepen. Die ‘vaste leerlingen’ hebben veel invloed op de sfeer en kwaliteit van de school!

Zijn die ontwikkeling en kwaliteit meetbaar? Nee, niet met droge cijfers uit je administratie. Je moet volgens deze dansschooleigenaren echt in gesprek blijven met je docenten, leerlingen en hun ouders. Bijvoorbeeld middels een tevredenheidsenquête, zoals leerlingen bij Dansschool Wesseling elke twee jaar invullen. Maar ook door zelf regelmatig een kijkje te nemen in de danslessen van jouw docenten, zodat je de ontwikkeling met eigen ogen ziet.

Persoonlijke ontwikkeling

Succes hebben betekent ook ruimte hebben om zelf te groeien als persoon, vertellen bijna alle dansschooleigenaren. Want zodra je de opstartfase voorbij bent en je voldoende leerlingen hebt om rond te komen, dan ontstaat er ruimte tot verdieping. IIlona volgde om zich te ontwikkelen een coachingstraject bij dansschoolcoach Ninny Dooms om te groeien als ondernemer. Dat traject is gericht op persoonlijke vaardigheden zoals time management en prioriteiten stellen, maar ook leren van elkaar. Of het nu inspirerende marketing ideeën zijn of juist leren van elkaars valkuilen. Ook Marieke Debaere volgde dit traject. Marieke heeft de leiding over Danzas, met lessen in klassiek ballet, moderne dans en urban dansstijlen. Zij vertelt:

“Anderen zien de sprong in leerlingenaantal als succes. Voor mij was het de persoonlijke groei. Kan ik de dansschool runnen zonder een andere job erbij? Durf ik te staan voor wie ik ben als dansschoolhouder en voor de keuzes die ik maak? Doordat ik meer tijd aan mijn eigen ontwikkeling besteedde, kon ik ook meer liefde en aandacht steken in de dansschool. Dat voelt als het echte succes.”

Het klinkt misschien tegenstrijdig. Hoe kun je méér liefde en aandacht in je dansschool steken als je ook méér tijd besteedt aan je eigen ontwikkeling? We hebben al zo weinig uren in een dag! Maar succes valt of staat met de aandacht en kennis die je jezelf en de dansschool geeft. Dat zeg ik niet alleen op basis van de gesprekken met deze vijf ondernemers. Ook bij dansscholen waar ik zelf dans, vrienden die ondernemen en bij zakelijke relaties zie ik het steeds weer. De lessen worden voller, ze krijgen grotere en/of meer klanten.

Een mooi voorbeeld heb ik gezien in de studio waar ik zelf dans. In 2023 besloot de eigenaar prioriteit te geven aan zichzelf. Ze wilde rust in haar hoofd en meer tijd voor haar gezin. Dus breidde ze haar team uit, zodat zij minder les hoefde te geven en minder tijd kwijt was aan administratie. Wat er ontstond was een team dat zich bezighield met waar ze goed in zijn, ieder in diens eigen kracht: lesgeven, organiseren of administratie. En de eigenaar? Zij had niet alleen tijd voor haar gezin, maar ook veel meer tijd voor haar dansschool. Bijvoorbeeld door betrokkenheid te tonen bij leerlingen die wilden opzeggen, waardoor ze hen toch bij zich wist te houden en ze soms zelfs meer lessen gingen doen. Of voor een sleepover voor de jonge leerlingen, en voor een grote theatershow. Het aanbod van de dansschool werd zichtbaarder, binnen de school én daarbuiten. Lessen werden voller en er kwamen meer lessen bij. Klinkt rooskleurig, toch?

Maar het werkt ook de andere kant op. Door persoonlijke omstandigheden afgelopen zomer verloor ze de rust in haar hoofd, verdween de focus en het enthousiasme, bleef de verwachte groei na de vakantie uit en moest ze haar aanbod verkleinen. Voor wie zich nog afvroeg hoe persoonlijke ontwikkeling en ontwikkeling in je onderneming samen hangen, hopelijk geeft dit een goed beeld.

Een gepassioneerd team

Hiermee verschuift het gesprek van het succes van de dansschool zelf naar het persoonlijke succes van de eigenaren. Voldoen de dansschoolhouders aan hun eigen definities van succes en wat maakt hen nu zo succesvol? Het antwoord blijkt unaniem: succes maak je samen. Want los van elkaar gaven ze in de interviews allemaal aan: zonder team geen succes. Het maakt niet uit hoe groot dit team is. Wat er wel toe doet is de kwaliteit van het team. Alle dansschooleigenaren hebben het over de gepassioneerde en kundige docenten in hun dansschool en over hun goede achterban, variërend van de steun van familie en vrienden tot een ondersteunend team dat zorgt voor de communicatie, marketing en administratie.

Dansschooleigenaren noemen ook succesfactoren die juist hún dansschool succesvol maakt, factoren die niet altijd overeenkomen met wat de andere dansscholen succesvol maakt. Eerder in dit artikel schreef ik al dat de meesten de ontwikkeling van de leerling als succes zien. De meeste eigenaren kijken dan vooral naar ontwikkeling binnen de les. Maar Ilona Ali benadrukt dat haar succes ook te maken heeft aan de doorlopende lijn in haar aanbod, namelijk een aanbod waarbinnen groei mogelijk is: “Dance d’Ali dankt haar succes aan een aanbod waarbinnen leerlingen ergens naartoe kunnen dromen.” Zij doelt hier onder andere op haar lessen in klassiek ballet. Kinderen komen jong binnen en zien dan dat er ook spitzenles is in de dansschool. Ze willen maar wat graag blijven om die les te mogen volgen als ze oud genoeg zijn. De ontwikkeling van leerlingen gaat voor Ilona niet alleen over de les die ze nú volgen, maar ook de jarenlange groei binnen de dansschool.

Bij de wat oudere dansscholen komt iets anders naar voren. “Je moet niet bang zijn nieuwe dingen te proberen”, zegt Bart. Ook uit het gesprek met Haico komt dit naar voren. Zowel bij Barts Dansschool Wesseling als bij Haico’s Bransz gaan ze voor nieuwe uitdagingen. Zo voegen ze regelmatig nieuwe stijlen toe aan het lesrooster, meest recentelijk K-pop. En soms is zo’n nieuwe les geen succes, bijvoorbeeld breakdance bij Dansschool Wesseling:

“We hebben ook breakdance in ons rooster gehad. Top docent, vol enthousiasme en expertise, maar er kwam bijna niemand op af. Dan moet je het na een seizoen ook stoppen en niet proberen vast te houden. Maar laat je niet tegenhouden. De volgende nieuwe dansstijl kan zomaar een succes zijn.”

Zichtbaarheid

Zichtbaar zijn in de regionale of zelfs landelijke (social) media is ook niet te onderschatten, zeggen ze alle vijf. Dat had ik wel verwacht, want met mond-tot-mond reclame dankzij enthousiaste leerlingen kom je ver, maar zichtbaarheid in de media brengt jouw naam ook bij mensen die verder van jou en je leerlingen af staan. Denk aan de inwoners van een ander dorp, of mensen die in hun kring helemaal niemand hebben die danst. Als zij jouw dansschool voorbij zien komen op social media of zelfs op tv, dan wek je hun interesse.

Dat kost tijd… In de marketing hebben we het vaak over The rule of 7. Dit begrip is in de jaren ‘30 begonnen in de filmindustrie maar zit inmiddels ingebakken in de hele marketingsector. Klanten moeten minimaal zeven keer iets voorbij zien komen voordat ze tot actie over gaan. Denk aan het aanmelden voor een proefles, lid worden of komen kijken bij een optreden. Dat geldt voor nieuw aanbod, maar zeker ook voor oud en vertrouwd aanbod.

De meeste scholen zien dan ook een groei in interesse in hun aanbod, of een deel van hun aanbod, na kleine lokale optredens, de jaarlijkse eindvoorstelling of zelfs optredens op landelijke tv. Rosalie kwam al eerder met de beste leerlingen uit haar dansschool op tv. Bijvoorbeeld bij Circus Gerschtanowitz op SBS6, maar ook bij Comedy & Concert in De Kuip. Steeds als ze op tv zijn geweest, loopt het aantal proeflessen op. Ze vertelt: “Mensen vinden Ierse dans vaak al leuk om te zien, maar vonden nooit een les in de buurt. Na het zien van het optreden gaan ze ons opzoeken en komen ze zelfs voor een proefles.”

“Droom en investeer!”

Dat roept Bart vol overtuiging, en is misschien ook wel een belangrijk onderdeel van het antwoord op de vraag wat succes is. Want als ik alle antwoorden teruglees en -luister, betekent succes voor deze ondernemers vooral ‘de ruimte hebben om dromen voor de dansschool te kunnen realiseren’. In het begin zijn dit nog telbare resultaten zoals inkomen en aantal leerlingen, dat is tenslotte de basis. Maar de ervaring en ontwikkeling van de mensen in de dansschool blijft het meest belangrijk. Dat zie ik ook om mij heen, in dansscholen, bij dansdocenten en zelfs bij mij en collega’s in het theater. Ik geef zelf de voorkeur aan een halfvolle zaal met superenthousiaste bezoekers bij een onbekende naam, dan een uitverkochte beroemdheid met lauwe reacties van de bezoekers. Want die eerste groep, die zien we vaker terug en steken anderen aan met hun enthousiasme. Het gaat dus niet alleen maar om de cijfers. De beleving is minstens zo belangrijk! We willen met z’n allen een goed gevoel meegeven, aan leerlingen, hun ouders, docenten en ook aan onszelf.

Komt dit voor jou bekend voor, of denk je er juist heel anders over? Ik wil mijn gesprekken over dit onderwerp graag voortzetten! Want wat ik nu vertel, gaat dit wel algemeen op? Zitten er verschillen tussen de gevestigde dansscholen en starters? Heeft de grootte van een dansschool invloed op hoe succes wordt gezien? Ofwel: wat betekent succes voor jou?

Daarom nodigen we dansdocenten en dansschoolhouders uit om mee te praten op 18 of 20 februari. Je kunt ook alleen de enquête invullen. Aanmelden en de enquête invullen kan via dit formulier.

ONDERNEMERSCHAP & MARKETING

Je bent dansdocent én je runt een dansschool. Je geniet enorm van de uren die je les staat te geven, maar de leerlingenadministratie, het managen van personeel, de boekhouding, de schoonmaak, de mail en telefoon beantwoorden en alle andere bijkomende taken doe je er ook bij. Het is mogelijk om het jezelf makkelijker te maken en meer te genieten van alle aspecten van het runnen van de dansschool. Onze redacteur Ondernemerschap & Marketing helpt dansdocenten en dansschoolhouders hun bedrijf te laten groeien en financieel gezond te laten zijn. Aan de hand van toegankelijke tutorials leer je over alle praktische zaken waarmee dansschoolhouders te maken krijgen - en hoe jij daarin onderscheidend kan zijn!