Gezond perfectionisme bestaat niet! Ontdek waarom je perfectionisme niet moet stimuleren

Foto: Unsplash / Hailey Kean

GEZONDHEID & WELZIJN | Je been net wat hoger, je schouders wat meer omlaag, je lijnen net wat langer… Streven naar perfectie komt veel voor in de danswereld. Hoewel het vaak als kracht wordt gezien, is het vooral een gevaar! Dat moet je je als dansdocent echt beseffen, zodat je kunt helpen voorkomen dat leerlingen doorslaan. Of jijzelf… Daarom legt health coach Saskia de Badts in dit artikel uit waarom perfectionisme ongezond is. In haar volgende artikel geeft ze je praktische tools om je leerlingen te begeleiden.

Perfectionisme: kracht of gevaar?

Starting from a young age, when I would have a ‘bad performance’ (and I am intentionally putting that in quotations because most of the time it was only a bad performance to me and no one else) I would get really upset with myself. So upset I wouldn’t want to talk to anyone and just close in, shut the world out. Thinking that in behaving this way I would be more likely to do better the next time. It was a way for me to ‘punish’ myself for not succeeding, for not meeting my expectations. Expectations that were set way too high. So high that they were unrealistic. This pattern only got worse over time.
— Luca Sbrizzi

Dit citaat komt uit een interview met ex-balletdanser Luca Sbrizzi in mental health tijdschrift Minding the Gap. In 2020 stopte hij met dansen bij Pittsburgh Ballet Theatre na een danscarrière van twaalf jaar, waarvan vier jaar als principal dancer. In het interview blikt hij terug op zijn carrière en vertelt hij vooral open over zijn gevecht met perfectionisme. Hij legt uit hoe de constante druk zijn passie voor dans overschaduwde en hem bijna tot een breekpunt bracht. Hij had zulke hoge verwachtingen van zichzelf, en was zo boos op zichzelf als hij zijn doelen niet haalde, dat hij geen plezier beleefde aan het dansen. Erger nog, hij begon het dansen te haten! En zichzelf. Daarom besloot hij ermee te stoppen. Maar ook omdat het voor hem genoeg was: hij heeft elke rol die hij wilde dansen mogen dansen.

Klinkt zijn verhaal je bekend in de oren? Zie je ook leerlingen die erg streng zijn voor zichzelf en weinig zelfvertrouwen hebben? Of ben je zelf zo (geweest)? Dan ben je niet de enige! Voor een onderzoek naar hoeveel perfectionisme voorkomt bij dansers vulden 250 dansstudenten (66,4% vrouw; gemiddelde leeftijd 19 jaar) uit Engeland, Canada en Australië een vragenlijst in. Het onderzoek werd uitgevoerd door vier sport- en gezondheidswetenschappers met een achtergrond in dans (Nordin-Bates et al., 2011). Uit de analyse van de antwoorden concludeerden zij dat van de dansers:

  • 40,59% perfectionistische neigingen had

  • 44,35% matige perfectionistische neigingen had

  • 15,06% geen perfectionistische neigingen had

Meer dan 85% van deze dansstudenten had dus perfectionistische neigingen (zoals je zorgen maken over fouten die je hebt gemaakt). Hun zelfvertrouwen was lager dan die van de andere dansers. Verder hadden ze meer last van faalangst en fysieke klachten voortkomend uit angstigheid (somatic anxiety).

Deze cijfers geven voor mij aan dat dit een thema is waar we als dansdocenten iets mee moeten. Als health coach zie ik (Saskia de Badts) namelijk regelmatig dat de zoektocht naar perfectie een grote invloed heeft op mijn cliënten. Ze worden heel onzeker, niet alleen in dans maar ook in andere gebieden van hun leven. Soms zo erg dat het ze ervan weerhoudt dingen te doen, omdat ze bij voorbaat al bang zijn dat het niet goed genoeg gaat zijn. Ik vind het daarom belangrijk dat dansdocenten goed begrijpen wat perfectionisme is en hoe het invloed heeft op dansers, zodat we onze leerlingen beter kunnen begeleiden.

Over dit onderwerp is heel veel te vertellen! In dit artikel ga ik in op de theorie. Ik leg uit wat perfectionisme is en hoe het zich uit bij dansers. In een volgend artikel zal ik dieper ingaan op wat je met deze kennis kunt doen in je praktijk als dansdocent.

Log in om verder te lezen!


GEZONDHEID & ANATOMIE

Er wordt steeds meer (sport-)wetenschappelijk onderzoek gedaan binnen de dans. Helaas vinden deze inzichten vaak niet direct de weg naar de praktijk. Dat is zonde! In de rubriek Gezondheid & Anatomie worden wetenschappelijke bevindingen daarom vertaald naar praktische tips die jij als dansdocent kunt toepassen binnen je lessen. Ontdek hoe je de dansprestaties van je leerlingen kunt verbeteren en hoe je blessures kunt voorkomen.

Saskia de Badts

Saskia de Badts is redacteur Gezondheid & Anatomie. Na het afronden van de dansopleiding van Fontys in 1987 heeft ze vijf jaar in New York gedanst, lesgegeven en één van de grootste dansstudio's mede gerund. Ze is gecertificeerd als Simonson-jazzdocent, pilatesdocent en healthcoach. Saskia was meer dan twintig jaar directeur van het Amsterdam Dance Centre. Verder is ze expert op het gebied van verstoord eetgedrag. In 2022 verscheen haar eerste boek: ‘Spitz!- Topprestaties vanuit een gezonde basis’. Momenteel begeleid ze dansers in het halen van hun fysieke en mentale gezondheidsdoelen. Hierover schrijft ze ook voor Dansdocent.nu.

Jacqueline de Kuijper

Jacqueline de Kuijper is de oprichter en hoofdredacteur van Dansdocent.nu. Ze studeerde in 2013 af met een master in Dance aan Mills College in Californië. Daarvoor studeerde ze dans- en theaterwetenschap, kunstgeschiedenis, filosofie en psychologie aan University College Utrecht. Na haar afstuderen schreef ze voor Dans Magazine en werkte ze als pilatesdocent in Utrecht. Haar scherpe pen en onderzoekende geest zet ze sinds 2019 in om dansdocenten te informeren en inspireren met Dansdocent.nu. En in 2022 is daar Dansers.nu bijgekomen: een nieuw online magazine voor dansers en makers in Nederland.