Hebben jouw leerlingen veel spanning voor de eindvoorstelling? Zo bereid je hen mentaal voor om optimaal te presteren!
Foto: Kazuo Ota / Unsplash
GEZONDHEID & WELZIJN | Spanning, stress en zenuwen… Om je leerlingen optimaal te laten presteren op het podium is het belangrijk om ze ook mentaal goed voor te bereiden. Annemiek Tiemens van het lectoraat Performing Arts Medicine van Codarts vroeg aan sport- en prestatiepsycholoog Diana van Winden hoe je dat het beste kunt doen. Samen schreven ze dit artikel over de mentale aspecten van dansprestaties, met 5 praktische tips om je leerlingen hierbij te ondersteunen. Zodat ze zo goed mogelijk met de spanning voor de eindvoorstelling kunnen omgaan!
Mentaal disfunctioneren versus optimaal presteren
Hoewel er gelukkig steeds meer aandacht voor komt, is mentale gezondheid binnen de danswereld nog steeds een beetje een taboe. Sport- en prestatiepsycholoog Diana van Winden probeert dit taboe te doorbreken en jij als dansdocent bent daarbij erg belangrijk! Alleen al door simpelweg met je leerlingen te praten over de spanning die zij kunnen ervaren voor dansoptredens, maak je het taboe een stuk kleiner. Maar je kunt ook nog een stapje verder gaan door het optreden te visualiseren en te oefenen onder druk - later in dit artikel gaan we daar verder op in.
Misschien komt het pas in je op om te werken aan het verbeteren van de mentale vaardigheden van je leerlingen wanneer je ziet dat zij mentale klachten hebben. Psychologen noemen het hebben van mentale klachten ook wel het ‘min 1-niveau’, oftewel mentaal disfunctioneren. Je kunt dan door het verbeteren van je mentale vaardigheden weer terugkomen op het ‘0-niveau’. Dit wordt ook wel normaal functioneren genoemd. Maar binnen de sport- en prestatiepsychologie wordt er juist ook veel gewerkt aan het verbeteren van prestaties bij mensen die al op het 0-niveau zitten. Zo kun je van het 0-niveau naar het ‘plus 1-niveau’ komen en leer je zowel fysiek als mentaal optimaal te presteren (van Winden, 2024). Mentale gezondheid gaat dus niet alleen over de afwezigheid van mentale klachten, maar ook over de aanwezigheid van mentale vaardigheden.
In dit artikel zullen we ons vooral richten op die mentale vaardigheden voor het verbeteren van de dansprestaties van je leerlingen. Als zij hun zenuwen beter onder controle hebben, kunnen ze zich beter concentreren, meer aandacht besteden aan hun uitvoering én krijgen ze minder snel blessures! Maar eerst geven we je graag wat achtergrondinformatie over het min 1-niveau binnen de dans. Als je begrijpt hoe mentale klachten een rol spelen in het min 1-niveau, is het makkelijker te begrijpen hoe mentale vaardigheden iemand naar het plus 1-niveau kunnen brengen.
…
Benieuwd naar de tips van Annemieke en Diana? Log in of word lid om verder te lezen!
GEZONDHEID & ANATOMIE
Er wordt steeds meer (sport-)wetenschappelijk onderzoek gedaan binnen de dans. Helaas vinden deze inzichten vaak niet direct de weg naar de praktijk. Dat is zonde! In de rubriek Gezondheid & Anatomie worden wetenschappelijke bevindingen daarom vertaald naar praktische tips die jij als dansdocent kunt toepassen binnen je lessen. Ontdek hoe je de dansprestaties van je leerlingen kunt verbeteren en hoe je blessures kunt voorkomen.
Annemiek Tiemens
Annemiek Tiemens is redacteur Gezondheid & Anatomie. Ze studeerde Bewegingswetenschappen (MSc) aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en Dance Science (MSc) aan de University of Wolverhampton (UK). Op dit moment werkt zij als PhD student voor Codarts Rotterdam. Haar promotieonderzoek gaat over het meten van uithoudingsvermogen van dansers en de relatie tussen uithoudingsvermogen en blessures. Daarnaast houdt ze zich bezig met het monitoren van de mentale en fysieke gezondheid van de studenten. Ook geeft Annemiek les in anatomie, blessurepreventie en onderzoeksvaardigheden. Voor Dansdocent.nu schrijft zij over sportwetenschappelijk onderzoek en de toepassing daarvan binnen het dansonderwijs.
Diana van Winden
Diana van Winden volgde de bachelor Bewegingswetenschappen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Zij specialiseerde zich in sport- en prestatiepsychologie door een master aan de Universiteit van Amsterdam te volgen en daarna een postacademische opleiding tot praktijksportpsycholoog (POPS, nu bekend als ISPP). Gelijktijdig voerde Diana, van 2016 tot 2021, haar promotieonderzoek uit binnen het lectoraat Performing Arts Medicine van Codarts. Zij richtte zich op de mentale gezondheid en de mentale aspecten van dansblessures onder de hbo-dansstudenten van Codarts. Momenteel werkt ze als docent(-onderzoeker) bij de masteropleiding sport- en prestatiepsychologie aan de Universiteit van Amsterdam en de masteropleiding Performance, Sport and Health aan de Hogeschool van Amsterdam. Daarnaast begeleidt zij al jaren sport teams, individuele atleten en uitvoerende kunstenaars en geeft Diana trainingen vanuit haar eigen bedrijf PAM performance.