Hormonen in beweging: Wat is de invloed van de menstruatiecyclus op dansprestaties?

Onze nieuwe redacteur: Julia Clijsen.

GEZONDHEID & ANATOMIE | Je energie ontbreekt, je hebt geen zin om je in je sportkleding te hijsen en de dansvloer lokt niet bepaald... Twee weken later lijkt alles juist te stromen: je voelt je sterk, gefocust en energiek. Als vrouw die menstrueert heb je misschien last van ups en downs. In dit artikel onderzoekt psychologiestudent Julia Clijsen de invloed van de menstruatiecyclus op jouw leven als dansdocent. Ontdek hoe jij jouw levensstijl beter kunt afstemmen op je hormonen.

Hormonale schommelingen

In de (top)sport wordt steeds meer aandacht besteed aan factoren die prestaties beïnvloeden en kunnen verbeteren, zoals voeding en mentale weerbaarheid. Maar omdat veel onderzoek is gebaseerd op mannelijke atleten blijft de biologie van de vrouw vaak onderbelicht. Gelukkig neemt de wetenschappelijke interesse in vrouwen langzaam toe, en wordt er kennis opgedaan over de invloed van hormonale schommelingen. Er is nog veel meer onderzoek nodig, want elk lichaam verschilt, maar dat hormonale schommelingen van invloed kunnen zijn op sportprestaties valt inmiddels niet meer te ontkennen (Carmichael et al., 2021).

Ook in de danswereld blijft dit onderwerp onderbelicht, terwijl dans juist een discipline is waarin vrouwen sterk vertegenwoordigd zijn (Pessali-Marques, 2021). Daarom vond ik het tijd voor meer bewustzijn over dit onderwerp! Voor dit artikel  ging ik op zoek naar tools om de menstruatiecyclus beter te begrijpen en er rekening mee te houden in jouw dans(docent)praktijk. Ik deed literatuuronderzoek en sprak met dansdocent Lynn Kosakoy die sinds een paar jaar het effect van haar eigen cyclus op haar werk als dansdocent onder de loep neemt. Omdat ik zelf geen regelmatige cyclus heb was het belangrijk om niet alleen theoretische informatie te verzamelen, maar ook te praten met iemand die wel regelmatig menstrueert en de effecten daarvan bewust observeert in haar danspraktijk. Alvast een tipje van de sluier: de invloed van je cyclus is zeker niet alleen negatief!

In dit artikel richt ik me op dansdocenten met een natuurlijke cyclus, dus zonder hormonale anticonceptie. Dat betekent niet dat het voor dansdocenten met hormonale anticonceptie niet relevant is om na te denken over de invloed van hun hormonen op hun vak. Want ook hormonale anticonceptie, zoals de pil of een hormoonstaafje, kan veel invloed hebben op je gemoedstoestand en energieniveau. Voor meer informatie daarover kun je luisteren naar deze aflevering van de podcast 28ish Days Later van India Rakusen. Hierin spreekt India met Dr. Sarah Julia over het effect van de pil op de hersenen van vrouwen.

Wanneer je de hormonale veranderingen in je lichaam beter begrijpt, kun je er namelijk op anticiperen en je planning bijstellen. Daardoor kun je bijvoorbeeld beter gebruik maken van jouw piekmomenten! Natuurlijk heb je niet alles zelf in de hand. Maar daar waar mogelijk, kun je door te luisteren naar je cyclus je energie beter verdelen over de maand. In dit artikel ga ik dan ook in op praktische vragen als: Wanneer neem ik nieuwe projecten aan? Wat is het beste moment om een nieuw lesblok te starten? In welke fase van mijn cyclus ben ik fysiek op mijn sterkst? En wanneer is het handig om mijn leerlingen zelfstandig te laten werken? 

Notitie: Ik ben mij ervan bewust dat niet alle vrouwen menstrueren en dat niet iedereen met een menstruatiecyclus zich als vrouw identificeert. Wanneer ik het in dit artikel heb over ‘vrouwen’ bedoel ik het biologische vrouwenlichaam dat in wetenschappelijke studies wordt gehanteerd, en niet de genderidentiteit. Waar “vrouw” staat kun je dus in dit geval ook lezen “persoon die menstrueert”.

Benieuwd naar de adviezen? Log dan in om verder te lezen!


GEZONDHEID & ANATOMIE

Er wordt steeds meer (sport-)wetenschappelijk onderzoek gedaan binnen de dans. Helaas vinden deze inzichten vaak niet direct de weg naar de praktijk. Dat is zonde! In de rubriek Gezondheid & Anatomie worden wetenschappelijke bevindingen daarom vertaald naar praktische tips die jij als dansdocent kunt toepassen binnen je lessen. Ontdek hoe je de dansprestaties van je leerlingen kunt verbeteren en hoe je blessures kunt voorkomen.

Julia Clijsen

Julia Clijsen is algemeen redacteur bij Dansdocent.nu Ze studeert momenteel Psychologie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Daarnaast heeft ze een grote passie voor moderne dans. Ze is bijna dagelijks in de dansstudio te vinden en wil dans niet alleen zelf ervaren, maar ook delen en verder ontdekken. Als redacteur bij Dansdocent.nu verdiept ze zich in de verbinding tussen de kunstvorm dans, de wetenschap en de mens. Haar interesse in (de relatie tussen) lichaam en geest motiveert haar om dans vanuit nieuwe perspectieven te onderzoeken. Daarmee hoopt ze anderen met dezelfde liefde te inspireren, samen te brengen en hopelijk wat bij te dragen aan het verbeteren van het welzijn van anderen.