Zo schrijf je een compleet werkplan voor 3 tot 4 danslessen
Dansdocent Lotte Willemsma. Fotograaf: Sjoerd Derine. © Dansdocent.nu.
WERKPLEZIER & DIDACTIEK | Lessen voorbereiden. Als dansdocent ben je er bijna dagelijks mee bezig. Hoe kunnen we dat een stuk makkelijker maken? In dit artikel beschrijft docentenopleider Saskia Sap de opbouw van een kort werkplan dans. En hoe je de gekozen doelen uitwerkt naar concrete oefeningen per dansles. Door van tevoren goed na te denken over wat je in de les gaat doen, waarom en welke werkvormen je wilt gebruiken, sta je straks met veel meer plezier en zelfvertrouwen les te geven!
Kleurige snoepjes
Ik moest zelf ooit als vierdejaars student op een sportschool invallen voor een dansdocent, die mij niet verteld had dat de volwassen vrouwen die op les zaten alleen maar ‘afgebeuld’ wilden worden. Zij waren helemaal niet gemotiveerd voor een lekkere dansles, maar meer voor een militair trainingskamp! Daar kwam ik dan als jong docentje met mijn lyrische jazzdansles… Ik heb er toen het beste van gemaakt en mijn oefeningen ter plekke wat meer power gegeven.
Het had mij destijds veel geholpen als ik de beginsituatie goed had doorgekregen, of als ik zelf had geweten dat ik daar naar kon informeren. Inmiddels werk ik alweer 25 jaar als docent en stagebegeleider bij de Academie voor Theater en Dans in amsterdam. En ik heb een eigen dansschool gehad! Ik weet hoe ik een werkplan moet maken voor een dansles én ik houd daarbij rekening met wie er in mijn les staat. Van tevoren goed nadenken over wat ik precies in de les ga doen en waarom en hoe, dat maakt het lesgeven een stuk plezieriger.
Deze jarenlange werkervaring en kennis zet ik in om de nieuwe generatie dansdocenten op te leiden. Maar meestal als ik het blok ‘Werkplannen maken’ introduceer bij mijn dansstudenten, zie ik aan hun gezichten dat ze niet bepaald een vrolijke pretles verwachten. Ik vind het dan leuk om een beetje met hun verwachtingen te spelen… Eerst vraag ik wie er al eens een dansles heeft gegeven. De meeste eerste- of tweedejaars steken dan wel een hand op. Dan informeer ik of ze bij het voorbereiden van de les een doel voor ogen hadden. Vaak blijft het op dat moment stil, of er wordt zoiets gemompeld als ‘dansplezier’.
Oké, zeg ik daarna, en hoe ga je de dansles dan verder vormgeven? Er volgen vaak opmerkingen over eerst muziek zoeken en dan bewegingen bedenken die daarbij passen. Mijn reactie daarop is: dan heb je dus allemaal losse, kleurige snoepjes in een glazen pot: op zich stuk voor stuk lekker, maar ze hebben geen verband met elkaar. En als je niets toevoegt dan zijn ze op de langere termijn ook niet echt gezond!
Aha, dan heb ik hun aandacht…
In deel 1 van dit artikel leg ik uit hoe je concrete doelen kunt formuleren en waarom het maken van een werkplan belangrijk is. Hier, in deel 2, leg ik uit hoe je een werkplan opstelt.
Twee voorbeelden
Voordat ik dieper op de materie inga… Hier alvast twee voorbeelden van een kort werkplan dans voor drie danslessen.
RUGGENGRAAT VAN JE DANSLESSEN
Als je goed nadenkt over een toepasselijk leerdoel voor je les en je laat daar de komende lessen logisch uit voortvloeien, dan ontstaat er een zinvol geheel waar je leerlingen en jij zelf gelukkiger van worden: het werkplan. Als basis daarvoor is het Model Didactische Analyse van Van Gelder handig, dat wat betreft dans onder andere helder is belicht in Dans, praktisch handboek voor het basisonderwijs (Heijdanus-de Boer et al., 2014).
Een werkplan wordt wel eens vergeleken met een ‘ruggengraat’ of een ‘kapstok’: het is een stevig geraamte waaraan je je lesstof overzichtelijk kan ‘ophangen’. Elk onderdeel van het werkplan heeft een functie, die je zou kunnen vergelijken met een haakje van die kapstok. Hieronder bespreek ik die haakjes één voor één in detail en koppel ik daar een (fictieve) situatie aan, als voorbeeld.
…
Wil je verder lezen? Log dan in!
WERKPLEZIER & DIDACTIEK
Over één ding zijn dansdocenten het allemaal eens: wat een uitdagend en veelzijdig beroep hebben wij! Door middel van dans kunnen wij leerlingen begeleiden in hun algemene leerproces. Aan de hand van verschillende didactische werkwijzen leren we ze elke keer dat stapje meer. En dat geeft ons voldoening. Als dansdocent sta je er echter ook vaak alleen voor. Het is vaak creatief zoeken naar oplossingen voor de problemen waar je tegenaan loopt. Hoe bereid je je schooljaar voor? Hoe ga je te werk binnen verschillende contexten? Hoe gaan we de eindvoorstelling vormgeven? Maar vooral… Hoe behoud ik plezier in mijn beroep? Dat alles lees je in de rubriek ‘Werkplezier & Didactiek’!
Saskia Sap
Saskia Sap is redacteur Werkplezier & Didactiek. Ze studeerde Pedagogiek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en volgde de opleiding Docent Dans aan de Nel Roos Academie. Al meer dan 25 jaar is zij als docent en stagebegeleider verbonden aan de opleiding Docent Dans van de AHK. Daarnaast is zij gastdocent en examinator aan de mbo dansopleiding PACT+ in Amsterdam. Haar eigen dansstudio heeft Saskia recent overgedragen om meer tijd te hebben voor bestuurs-, opleidings- en onderzoekswerk. Zo is zij secretaris en cursusleider bij Dansbelang NBDO en houdt zij zich momenteel bezig met een onderzoek naar dansend taal leren in groep 1 en 2 van het basisonderwijs. Voor Dansdocent.nu zet Saskia haar expertise in om andere dansdocenten bij te scholen op het gebied van didactiek.