Creatief met elastiek: spierspanning en samenwerking met kinderen van groep 3/4/5
De illustraties in dit artikel zijn gemaakt door dansdocent Merel Caminada
MUZIEK & LESMATERIAAL | In dit lesplan van Merel Caminada gaan je leerlingen aan de slag met elastiek/tricot. Door dit materiaal te onderzoeken werk je met hen aan hun bewustzijn van spierspanning. Je onderzoekt samen hoe ze verschillende soorten spanning kunnen laten ontstaan in hun eigen lichaam en tussen twee lichamen in. Deze eerste dansles voor kinderen vormt de basis voor twee andere speelse lessen die binnenkort volgen.
Elastiek
Wie vindt het wegschieten van een elastiekje nou niet leuk? Ik vind dit echt fantastisch en zo vinden kinderen dat ook. Als je de vaardigheid van het ver wegschieten hebt, geeft je dat een heerlijk gevoel. Daarom vond ik het een prachtig materiaal om een lessenreeks mee te maken voor groep 3/4/5. Deze lessenreeks was in mijn groep op een basisschool in Tilburg (in opdracht van Factorium Cultuurmakers) een groot succes. Daarom wil ik die hier delen zodat nog meer kinderen van deze danslessen kunnen genieten.
De lessenreeks is opgedeeld in drie lessen, waarbij elke dansles gebaseerd is op een beweging die het elastiek doormaakt tijdens het wegschieten. Tijdens les 1, die ik hier met je deel, wordt het op spanning brengen van het elastiek onderzocht. Vervolgens gaat het in les 2 om de snelheid die het elastiek maakt als deze door de lucht vliegt. Bij les 3 gaat het om de ontspanning als het elastiek weer op de grond ligt.
Voor deze lessenreeks heb ik gekozen om niet met echte elastieken te werken omdat die plakken, stroef zijn en minder makkelijk uitwasbaar. Om wel het gevoel van elastiek te ervaren heb ik gekozen voor de stof tricot. Deze stof is namelijk rekbaar en kan je wassen na het gebruik in de lessen. De stof heb ik in vier verschillende kleuren gekocht en in slierten geknipt van 130 cm lang en 11 cm breed. Ik werk bewust niet met een klein elastiekje, maar een groot elastiek zodat het hele lichaam in beweging moet komen. De verschillende kleuren geven niet alleen een vrolijk beeld, maar helpen ook met het maken van groepjes.
De kinderen in mijn les werden erg enthousiast van dit materiaal! Daarbij voelde het voor sommige kinderen ook minder gek om te bewegen. Ze konden bewegen vanuit het materiaal in plaats van alleen met hun eigen lichaam. Ik zag dat ze zich veiliger voelden, uit hun schulp kropen en vrijer durfden te bewegen. Het materiaal nodigde hen uit tot nieuwe dansbewegingen, samenwerken en creativiteit.
Les 1: spanning
In deze eerste les over spanning werken we aan spierspanning, samenwerking en ruimtelijk bewustzijn. De leerlingen onderzoeken de weerstand in de stof met hun eigen lichaam, maar ook in samenwerking. Daardoor vergroot hun bewustzijn van hun eigen spierspanning en van de fysieke afstand in relatie tot de ander. De spanning in de tricot en in het lichaam vallen samen: om de tricot aan te spannen moet je spierspanning gebruiken. Door te werken met dit materiaal wordt de spierspanning voor de kinderen dus niet alleen voelbaar, maar ook zichtbaar! Let wel op: wat je in het elastiek ziet komt niet één-op-één overeen met wat je spieren doen. Een elastiek staat op spanning wanneer je het uitrekt. Om dat te doen span je inderdaad je spieren aan. Maar een gespannen spier is samengetrokken, niet uitgerekt. Pas je deze les aan naar een iets oudere doelgroep, leg dit dan goed uit.
Een leuk weetje over mijn lesplannen: altijd als ik een les maak, bereid ik niet alleen de oefeningen voor maar ook de overgangen ertussen. Ik kies hier altijd bewust voor zodat er minder ruis, meer flow en nog meer dansplezier in mijn dansles aanwezig is. Daarbij vind ik dit puzzelwerk van een mooie opbouw en overgang altijd een toffe uitdaging. Je zult dus zien dat al mijn oefeningen een duidelijk begin en eindpositie hebben, vanwaar ik naadloos door kan gaan naar de volgende oefening.
…
Log in om het lesplan van Merel te bekijken!
MUZIEK & LESMATERIAAL - KINDEREN
Als dansdocent ben je veel tijd kwijt met voorbereiding. Uren die niet betaald worden. Vooral muziek zoeken voor een nieuwe les is een hels karwij. Wie kent er nog een leuk liedje over de winter? Of over vlinders? Leeuwen? Bijen? En welke oefening doen we daar bij? Help! Onze redacteur Muziek & Lesmateriaal schrijft artikelen met oefeningen en lesplannen voor danslessen voor kinderen. Deze worden vergezeld van muzieksuggesties, zodat jullie nooit meer lang hoeven te zoeken naar een geschikt muzieknummer!
Merel Caminada
Merel Caminada is een danskunstenaar die als een duizendpoot in het werkveld staat; als danser, docent en maker. Ze is afgestudeerd aan Fontys Hogeschool voor de Kunsten in 2023. Haar grote liefde ligt bij performance-improvisatie die ze heeft mogen ontdekken door David Zambrano. Bij het lesgeven staat de liefde voor speelsheid, creativiteit, elkaar ontmoeten in de dans en het ontdekken van je eigen kern centraal.
Merel werkt bij het Nederlands Dans Theater, Dans in School, het Factorium en als freelancer in het werkveld voor verschillende projecten.