In de spotlight: docent Lindy Hop Anja Debruyn

Anja de Bruyn. Foto credits: Crazy Legs Danceschool & Eric Bobrie

INTERVIEW | Anja Debruyn (42 jaar) durfde in 2017 het roer om te gooien en maakte de overstap van huisarts naar Lindy Hop docent. Ze geeft les bij Crazy Legs Danceschool in Gent en is daar ook werkzaam als organisator. Ze regelt er alles en zorgt ervoor dat de dansschool ‘gezond’ blijft. Op de dansvloer doorbreekt ze de regels van de geijkte man-vrouw rolverdeling, zodat tijdens het dansen gelijkheid, begrip, betere communicatie en nóg meer plezier ontstaat. Laat je inspireren door haar verhaal!

Hoe is je liefde voor Lindy Hop ontstaan?

Ik had als tiener het gevoel dat ik bij danslessen - klassiek ballet, modern, jazz, improvisatie - altijd iets miste. Je danst samen in een groep, maar niet écht met elkaar. Bij contactimprovisatie gebruikten we elkaars lichaam wel, maar dansten we toch niet écht samen. Althans, niet zoals ik het in mijn hoofd had.

In het laatste jaar van de middelbare school - ik was toen 18 jaar - heb ik een jaar ballroom dancing gedaan. Ik vond het zo oubollig, truttig en sexistisch! Elke les was ik weer geshockeerd over de opmerkingen die de docenten maakten over mannen en vrouwen, leiden en volgen, actief en passief gedrag. Dat was het dus ook niet voor mij, maar in mijn achterhoofd bleef ergens dat gevoel zitten dat het toch moest bestaan in de danswereld - écht samen dansen.

In 2005 - ik was toen 25 jaar - gingen we voor de verjaardag van mijn moeder naar een optreden van een Swingbandje en vóór het toneel stonden allemaal koppels te Lindy Hoppen! Ik zag dat en wist: ‘Dát is wat ik bedoel! Dat is wat ik wil leren! De muziek, de stijl, het plezier, dat is waar ik naar op zoek ben geweest.’ Het was echt een openbaring! Ik kreeg een flyer in mijn hand gedrukt en heb me gewoon ingeschreven… En toen ben ik verslaafd geraakt (lacht hardop).

Wat is het verschil tussen Lindy Hop en andere koppeldansen?

Stijldansen of ballroom dansen is zó serieus. Bij Lindy Hop heb je veel plezier samen! De basis van Lindy Hop ligt vast, maar je kunt er altijd mee spelen. De leider initieert een bepaalde passenreeks in een bepaalde richting en met een bepaald ritme, maar het is dan aan de volger om dit ook echt te volgen of om iets anders te gaan doen. Waar de leider dan weer door wordt verrast en op reageert. Zo weet je eigenlijk nooit precies wat er zal gaan gebeuren.

Er zijn vier verschillende ritmes bij Lindy Hop die je kunt gebruiken: step step, triple step, groove step en kick step. Die zorgen voor een bepaalde dynamiek, een ritme wat je danst met je lichaam en je voeten. Daarnaast zijn er 6-count of 8-count figuren - die dus zes of acht tellen duren - en figuren zoals send out, bring back, change of place, tuck turn, swing out, lindy circle, etc. Alles bij elkaar heb je een tiental basispassen die de basis van Lindy Hop vormen, maar waar je eindeloos mee kunt variëren en spelen. Zo ontstaat vrijheid, creativiteit en improvisatie, wat typerend is voor Lindy Hop.

Waar heb jij de opleiding tot dansdocent gevolgd?

Toen ik ter voorbereiding op dit interview andere Spotlight-interviews las, was mijn eerste gedachte: oei, ik val alweer helemaal uit de toon, want ik heb helemaal geen professionele dansopleiding gevolgd! Maar dat is ook wel een beetje de constante in mijn leven: telkens net niet in een hokje passen.

Ik was een laatbloeier en begon pas op mijn twaalfde met dansen, waardoor ik altijd achter liep op mijn leeftijdgenoten. Ook was ik niet heel flexibel en technisch niet heel sterk. Ik voelde me nooit een goede danseres, stond bij voorstellingen altijd achteraan en mocht niet in the spotlight voor een solostukje. Daarom is het niet in mij opgekomen om auditie te doen voor een dansacademie.

Na de middelbare school wilde ik zelfs niet meer blijven dansen, omdat ik geneeskunde ging studeren. Ik zou minder tijd hebben, minder trainen en die achterstand zou alleen maar erger worden. Dat idee vond ik te pijnlijk, dus een harde cut en helemaal stoppen leek me beter.

Waarom heb je er toch voor gekozen om dansdocent te worden?

Op mijn eenentwintigste deed ik per toeval auditie voor HID - Hoger Instituut voor Dans in Lier (nu: Koninklijk Conservatorium Antwerpen). Ik was voor de fun toch weer gaan dansen en een meisje uit mijn groep vroeg of ik mee wilde naar die auditie. Uiteindelijk durfde ze niet meer en ben ik alleen gegaan, met het idee dat ik de hele dag gratis lessen kon volgen. Het was geweldig en er was interesse om me aan te nemen. Tijdens het motivatiegesprek zeiden ze “Je was de enige die er plezier in had”. Toch kwamen we tot de conclusie dat ik eigenlijk eerst mijn studie geneeskunde wilde afmaken. Deze ervaring gaf me wél een enorme boost: dat ik toch iets in huis had en iets te bieden had op dansgebied!

Na mijn opleiding ging ik als huisarts aan de slag. Ik bleef wel intensief Lindy Hop dansen naast mijn werk. Ik maakte deel uit van een performance team - The Dipsy Doodles - en startte ook met lesgeven bij Crazy Legs Danceschool in Gent. Het spanningsveld tussen dansen en dokteren bleef jaren zeurend aanwezig. Ik wilde meer dansen en minder als arts werken, maar besefte dat mijn hoofd ook haar uitdaging nodig had. Maar na de geboorte van mijn zoon was het moeilijk om terug te keren naar zo’n belastende job als arts. Uiteindelijk heb ik na twaalf jaar te werken als arts besloten om de overstap te maken en het lesgeven en runnen van de dansschool mijn hoofdberoep te maken. Ik wilde met anderen kunnen delen waar ik zelf gelukkig van wordt.

Bij welke dansschool geef jij momenteel les?

Ik geef één avond per week Lindy Hop les bij Crazy Legs Danceschool, aan leerlingen van 30 to 32 jaar. Daarnaast ben ik sinds 2017 de coördinator van de school, al zie ik mezelf eerder als ‘fixer’ - een manusje-van-alles. Alle organisatie, administratie, communicatie, financiële en andere hoofdbrekers, samen met een collega pak ik alles op en zorg ik dat het ‘gefixt’ wordt. Alles in overleg met ons teachers team en de Raad van Bestuur, want we zijn heel democratisch en horizontaal georganiseerd.

Crazy Legs is ontstaan in 2010. Toen de dansschool groeide hadden we iemand nodig die het dagelijks bestuur op zich zou nemen. Op het moment dat we zover waren om de vacature te plaatsen merkte ik dat ik het zelf heel graag wilde doen. Ik wist niks van werkgeverschap en weinig van administratieve werkzaamheden, maar tijdens het opzetten van deze functie had ik daar al mee te maken gekregen en ik vond het erg leuk! We besloten dat ik deze rol zou opnemen en uiteindelijk heb ik mezelf alles aangeleerd, met veel vormingen en opzoekwerk.

Nu geniet ik ervan om alles te regelen, zodat de docenten zich bezig kunnen houden met hun passie: dansen en lesgeven. Statuten, vergoedingen en de rest van het zakelijke gedeelte, daar gaat mijn vuurtje echt van aan. Zien wie er tegenover me zit, onderzoeken wat die persoon nodig heeft, en daarbij helpen en ondersteunen, daar word ik heel blij van!

Anja Debruyn is sinds kort onze Vlaamse redacteur voor de rubriek Ondernemerschap & Marketing. Houd komend jaar de website van Dansdocent.nu goed in de gaten voor haar tips!

Met welke leerdoelen zijn jullie momenteel bezig in de les?

Onze dansschool is altijd een beetje eigenwijs geweest. We doen dingen tijdens de les die niet heel courant zijn bij het koppeldansen. Zo werken we bijvoorbeeld met een doorschuifsysteem, waardoor je steeds met een ander danst. Hierdoor raak je niet gewend aan iemands dansstijl en blijf je opletten. Dansen is een sociaal gegeven, het gaat om interactie en communicatie tussen twee dansers. Dit leer je pas goed als je met meerdere mensen danst.

Toen we na de strengste corona-lockdowns de dansvloer weer op mochten, voelden we dat er een momentum was om met iets nieuws te starten. We hebben toen al onze beginnerscursussen Lindy Hop Switch gemaakt. Dat wil zeggen dat beide danspartners zowel leren leiden als volgen. We willen hiermee machtsverhoudingen definitief doorbreken en gelijkwaardigheid creëren. Als je maar één rol onder de knie hebt, mis je veel informatie en techniek. Het is veel logischer om eerst beide rollen aan te leren en daarna te kijken of je je in één van die rollen wilt verdiepen. Bovendien past dat ook beter bij de algemene maatschappelijke evolutie naar gendergelijkheid en emancipatie. Want waarom zouden vrouwen niet kunnen leiden of mannen niet willen volgen?!

Het aanleerproces start weliswaar trager als je iedereen beide rollen aanleert, maar vanaf een les of tien zien we een enorme groei ontstaan! Door het begrip van beide rollen wordt de techniek sterker, waardoor we daarna sneller door de lesstof kunnen. Dansers gaan samen overleggen en onderzoeken als ze ergens vastlopen tijdens het dansen. Voorheen hoorde ik ze dingen zeggen als “Ja dit gaat niet goed omdat jij dit fout doet.” Maar nu vragen de danspartners elkaar om advies en wisselen ze van rol om te voelen hoe de ander een specifieke pas doet. Zo leren ze van elkaar en behandelen en benaderen ze elkaar als gelijken. Dat is zo mooi!

Omdat de dansers tijdens een dans kunnen switchen tussen de twee rollen, ontstaat er ook meer plezier en kom je in een hele toffe flow! Dat is eigenlijk wat dansen is voor mij: plezier, flow en interactie.

Wat is jouw grootste droom om nog als dansdocent te verwezenlijken?

Ik zie leerlingen die vastzitten in hun leven - door een scheiding, door het overlijden van een dierbare, etc. - en die door het dansen een nieuwe drive vinden. We zien levenslange vriendschappen en vriendengroepen op de dansvloer ontstaan. Daar word ik helemaal gelukkig van! Daarom zou ik als dansdocent graag meer de therapeutische kant van dans willen inzetten. Daarnaast zou ik ook willen werken met ouderen, met mensen met Parkinson of andere chronische ziekten die mensen kunnen beperken in hun bewegingen en in hun sociale kring. Ik zou graag samen met hen uitzoeken hoe we onze dans voor iedereen toegankelijk kunnen maken. Dans is zo belangrijk voor hoe we ons voelen en heeft zulke grote positieve effecten op onze gezondheid.

Wat de dansschool betreft zou ik heel graag onze kennis en ervaringen willen delen. Ons team is heel divers door onze achtergronden en onze specialiteiten. We hebben door de jaren heen enorm veel kennis opgedaan en een groot netwerk opgebouwd. We zouden graag onze kennis delen - over de verschillende swingstijlen, technieken, het opstarten van een cursus of school, het Switchen, maar ook ondernemen, subsidies aanvragen, netwerken, en sociale cohesie in je school. Zo willen we andere dansorganisaties ondersteunen of inspireren in andere steden, of zelfs in andere landen.

Ik hoop namelijk dat de populariteit van Lindy Hop kan groeien en nog meer mensen geraakt kunnen worden door de positieve effecten die deze dans heeft op mensen en op de maatschappij!

IN DE SPOTLIGHT

Dansdocent ben je omdat het je passie is, maar wat meer respect en erkenning zou ook fijn zijn. Toch? Daarom interviewen wij regelmatig leden van Dansdocent.nu om hen in de schijnwerpers te zetten en de aandacht te geven die zij verdienen. We vragen hen waarom ze dansdocent zijn geworden, hoe ze het ervaren en wat ze nog zouden willen meemaken. Ook interviewen we regelmatig vooraanstaande en populaire dansdocenten. Laat je inspireren door deze mooie mensen!