Dansen in de blik van een ander. Maud Bakker deelt haar visie op inclusieve danseducatie
Maud Bakker. Fotograaf: Jacqueline de Kuijper
DANSEDUCATIE IN DE MAATSCHAPPIJ | Volgens Maud Bakker heeft inclusiedans alles te maken met verbinding én met de kern van het menselijke bestaan. Ze deed vorig jaar een verkennend en kleinschalig afstudeeronderzoek naar de ervaring van lichamelijke vrijheid bij een divers mixed-abled theatergezelschap. In dit artikel formuleert ze haar visie op technische danslessen in inclusieve context. Wat draagt techniek bij aan de vrijheid die we in ons lichaam ervaren? En hoe verhoudt dit zich tot de verbindende kracht van dans?
Lichamelijke vrijheid
In mijn werk als dansdocent zie ik dat dans iets doet met een mens. Maar wat is dat iets? Wat heeft een mens aan dans? En de maatschappij? Als nieuwe host van de podcast ‘Danseducatie in de Maatschappij’ op Dansdocent.nu wil ik hier via gesprekken met maatschappelijk geëngageerde dans-educatoren achter komen. Tot nu toe kan ik deze vragen beantwoorden met 'dans brengt mensen fysiek, sociaal en emotioneel in beweging’, ‘dans verbindt mensen’ en ‘dans stimuleert de motorische en sociale ontwikkeling'. Maar ik ben met name op zoek naar het aspect van dans waardoor die verbinding ontstaat en de motorische- en sociale ontwikkeling gestimuleerd worden. En wat die verbinding vervolgens weer voor ervaring teweeg brengt bij mensen.
Ik heb in 2023 de opleiding Docent Dans van ArtEZ (nu: Artisteducator in Dans) afgerond. Voor mijn bachelorscriptie deed ik onderzoek naar ‘de ervaring van lichamelijke vrijheid’ bij diverse lichamen. Ik vermoedde dat dit ‘het iets’ was dat dans teweegbrengt: een gevoel van lichamelijke vrijheid. Om erachter te komen wat de ervaring van lichamelijke vrijheid precies inhoudt, ging ik in gesprek met pioniers op het gebied van inclusiedans in Nederland en Vlaanderen. Zoals Irene van Zeeland, Adriaan Luteijn, Saskia Damen, Frauke Seynnaeve en Fanny Vandesande. Verder deed ik een praktisch onderzoek bij een groep spelers van Speels Collectief, een divers mixed-abled theatergezelschap in Tilburg en Arnhem. Met deze spelers probeerde ik via dansopdrachten de ervaring van lichamelijke vrijheid op te roepen. Door het afnemen van enquêtes brachten we daarna samen in kaart welke opdrachten dit daadwerkelijk deden, en de mate waarin lichamelijke vrijheid tijdens die opdrachten ervaren werd.
Wil je de documentaire zien die Maud heeft gemaakt over haar afstudeeronderzoek? Neem dan contact op met Maud!
Verbinding
Hierdoor ben ik erachter gekomen dat ‘verbinding met anderen’ tijdens het bewegen zorgt dat men zich lichamelijk vrijer voelt, ook al kan die ervaring onderling sterk verschillen. Het gaat hier trouwens niet per se over lichamelijk contact, want de beleving van het lichaam wordt mede bepaald door de sociale steun die een persoon van diens omgeving krijgt. Dat blijkt uit het boek Handboek jeugdhulpverlening: Een orthopedagogisch perspectief op kinderen en jongeren met problemen, in het hoofdstuk over de ontwikkeling van kinderen en jongeren met een fysieke beperking van Veerle Soyez en Johan Vanderfaeillie (2019). Zij werken allebei bij de faculteit Psychologie en Educatiewetenschappen van de Vrije Universiteit Brussel. Volgens hen is bewegen het fundament van de cognitieve ontwikkeling, want door te kunnen bewegen doe je ervaringen op in de (sociale) wereld om je heen. De motorische mogelijkheden en de cognitieve ontwikkeling zijn dus met elkaar verbonden.
…
Wil je verder lezen? Log dan in! Of koop onze vijfde glossy, want daar staat dit artikel ook in!
DANSEDUCATIE IN DE MAATSCHAPPIJ
Met de podcast ‘Danseducatie in de Maatschappij’ houden wij jullie op de hoogte van mooie initiatieven op het gebied van danseducatie! Maud Bakker gaat namelijk in gesprek met de leiders van de educatieve afdelingen van dansgezelschappen, inspirerende dansdocenten in het onderwijs, én andere mooie educatieve projecten in de maatschappij zelf. Met welke doelgroepen werken zij? Hoe sluiten hun danslessen aan op de kerndoelen in het onderwijs? Of de artistieke visie van het dansgezelschap? En op welke maatschappelijke ontwikkelingen haken ze aan? Ontdek in deze podcast wat volgens hen de kracht van dans is!
Maud Bakker
Maud Bakker is podcast host van ‘Danseducatie in de Maatschappij’. Ze is in 2023 afgestudeerd aan de opleiding Docent Dans van ArtEZ in Arnhem. Op dit moment studeert ze verder aan de Radboud Universiteit: met een (pre-) master Pedagogische Wetenschappen - Orthopedagogiek. Maud is verbonden als dansdocent en onderzoeker aan de opleiding Artist Educator in Dans (ArtEZ), als danstrainer en dansmaker bij Speels Collectief en als workshopbegeleider bij Stichting de Vrolijkheid. Voor Dansdocent.nu gaat ze in gesprek met mensen die op eigen wijze de educatie van dans en de maatschappij verbinden. Wat brengt dans teweeg?