Desirée Veraart: “Door onze apps durven leerkrachten met dans aan de slag te gaan”

Desirée Veraart en Eva Monen, van de afdeling Talentontwikkeling & Educatie van Nederlands Dans Theater. Fotograaf: Ennya Larmit.

DANSEDUCATIE IN DE MAATSCHAPPIJ | Dansen in het basisonderwijs mét apps, maar zónder vakdocent dans? Daarover gaat Maud Bakker in gesprek met Desirée Veraart en Eva Monen, van de afdeling Talentontwikkeling & Educatie van Nederlands Dans Theater. In deze podcast praten ze onder andere over de (on)vervangbaarheid van de dansdocent, en wat de samenwerking van NDT met app-ontwikkelaars van Kiss the Frog en vormgevers van Studio Beige hen heeft opgeleverd. Meer weten? Luister dan naar de podcast of lees Mauds reflectie op het gesprek.

Reflectie: Een ander perspectief op danseducatie 

Desirée Veraart en Eva Monen droegen bij aan de ontwikkeling van de NDT-apps voor in het klaslokaal. Er zijn nu vier gratis digibord-apps voor onderbouw tot bovenbouw: Cacti (groep 1 en 2), Parade (groep 3 en 4), Dreamplay (groep 5 en 6) en The Statement (groep 7 en 8). Al meer dan 600 basisscholen hebben de apps aangevraagd. De leerkrachten zetten de apps aan op het SMART Board en de kinderen gaan onder begeleiding van de apps met moderne dans aan de slag. Deze apps zijn gemaakt op basis van repertoire van Nederlands Dans Theater en bestaan uit doe-, maak- en kijkopdrachten. De apps kunnen dus door elke leerkracht worden uitgevoerd - en dát zette me aan het denken over wat de rol van de dansdocent dan nog is.

Want dansen met een app en zonder dansdocent, dat lijkt tegenovergesteld aan wat ik hoorde in de vorige podcast. Ik sprak toen met Danielle Bouwmeester en Petra Beers over het boek DANS!. Zij benadrukten in dit gesprek de meerwaarde van het verweven van de dansdocent met het vaste onderwijsteam van een basisschool of onderwijsgroep, als docent én als ondernemer. Op die manier kan de dansondernemer de danseducatie op één of meerdere basisscholen van binnenuit vormgeven en coördineren. Zodat dans binnen het basisonderwijs meer wordt dan ‘losse flodders’. De NDT-apps bieden een ander perspectief. Waar Danielle en Petra danseducatie van binnenuit het onderwijsteam wensen te realiseren met een vakdocent, komen de NDT-apps juist de leerkrachten tegemoet als extern hulpmiddel. 

In het eerste opzicht past het van-binnen-naar-buiten-perspectief dat Danielle en Petra aanhangen meer bij mijn idealen als dansdocent. Ik denk dat een grotere impact op één basisschool meer effect heeft dan een kleinere impact op veel basisscholen, zoals de NDT-apps die van buitenaf danseducatie de basisschool in brengen. Maar in de loop van mijn gesprek met Desirée en Eva begreep ik hun intentie beter en kwam er meer nuance in mijn kijk op de NDT-apps. Eva benoemde namelijk het volgende: 

Er is ook wel een hele beweging op gang in het onderwijs dat bewegend leren hartstikke belangrijk is, ook om taal en rekenen mee te ondersteunen. Dus daar zijn we alleen maar heel erg blij mee. Maar dans, en met name kunstonderwijs, heeft óók een eigen plek. Dat je dingen kunt onderzoeken door met je lichaam aan de slag te gaan en om het spreken een keer uit te zetten, … is echt een ander verhaal dan leren je taal goed te beheersen. Dat je eerst beweging mag ontdekken als taal, is echt een andere invalshoek. Dat kan voor kinderen heel bevrijdend zijn. En ik denk dat veel leerkrachten ook worstelen met dit punt. Want de meeste leerkrachten zien dit ook en voelen ook die beperking van die klas, en die tafeltjes, en die stoeltjes, en dat SMART Board. … Wij hebben dus met die app geprobeerd om voor in de klas toch een beetje tegemoet te komen aan ons eigen vak.
— Eva Monen

‘Dans (en beweging) als middel’ gaan volgens Eva een steeds grotere rol spelen in de basisschoolklassen. Scholen zetten dans (en beweging) in ter ondersteuning van de vakken rekenen en taal. Maar krijgen kunstvakken ook een eigen plek in het basisonderwijs? Het dansvak moet vaak tegemoetkomen: inschikken, plaatsmaken en buigzaam zijn. Toch impliceert Eva’s uitspraak ook een verlangen naar een (vol)waardige plek voor ons vak. Het onderscheid dat ik hierboven maakte tussen de wens van Danielle en Petra en de NDT-apps is dus niet zo eenduidig. Zijn de NDT-apps juist een stap in de richting van de wens van Danielle en Petra? Door méér dans het onderwijs in te brengen en daarmee ruimte te maken voor meer vakdocenten? In de podcast hoor je hoe Eva en Desirée hierover denken.

Wat de NDT-apps in elk geval doen is kinderen laten dansen, kijken naar dans en dans maken. Als dansdocent vind ik het interessant hoe dat gebeurt. Want er blijkt maar heel weinig voor nodig! Lijntjes bewegen over het digibord en de kinderen interpreteren ze op allerlei verschillende manieren. De één draait en de ander springt, vertelt Desirée. Het wordt mij duidelijk dat er minimale digitale stimuli nodig is om bij kinderen diverse bewegingen uit te lokken. Dit nodigt mij uit op zoek te gaan naar de manieren waarop ik beweging uitlok bij kinderen. Wat is er minimaal nodig om beweging uit te lokken in mijn danslessen? En hoe komt dit overeen met de NDT-apps? Kan ik leren van de manier waarop deze apps kinderen laten dansen? Deze vragen ga ik dit seizoen meenemen bij het ontwerpen en geven van mijn lessen!

Maud Bakker.


DANSEDUCATIE IN DE MAATSCHAPPIJ

Met de podcast ‘Danseducatie in de Maatschappij’ houden wij jullie op de hoogte van mooie initiatieven op het gebied van danseducatie! Maud Bakker gaat namelijk in gesprek met de leiders van de educatieve afdelingen van dansgezelschappen, inspirerende dansdocenten in het onderwijs, én andere mooie educatieve projecten in de maatschappij zelf. Met welke doelgroepen werken zij? Hoe sluiten hun danslessen aan op de kerndoelen in het onderwijs? Of de artistieke visie van het dansgezelschap? En op welke maatschappelijke ontwikkelingen haken ze aan? Ontdek in deze podcast wat volgens hen de kracht van dans is!

Maud Bakker

Maud Bakker is podcast host van ‘Danseducatie in de Maatschappij’. Ze is in 2023 afgestudeerd aan de opleiding Docent Dans van ArtEZ in Arnhem. Op dit moment studeert ze verder aan de Radboud Universiteit: met een (pre-) master Pedagogische Wetenschappen - Orthopedagogiek. Maud is verbonden als dansdocent en onderzoeker aan de opleiding Artist Educator in Dans (ArtEZ), als danstrainer en dansmaker bij Speels Collectief en als workshopbegeleider bij Stichting de Vrolijkheid. Voor Dansdocent.nu gaat ze in gesprek met mensen die op eigen wijze de educatie van dans en de maatschappij verbinden. Wat brengt dans teweeg?