Adriaan Luteijn: “Het is leuk om een brug te slaan tussen twee werelden die echt ver uit elkaar liggen”

Adriaan Luteijn (56 jaar) is artistiek manager bij Introdans, het dansgezelschap uit Arnhem waar hij al 30 jaar werkt. Eerst als danser, daarna als choreograaf. Hij is verantwoordelijk voor de educatieve activiteiten van het dansgezelschap: Introdan…

Adriaan Luteijn (56 jaar) is artistiek manager bij Introdans, het dansgezelschap uit Arnhem waar hij al 30 jaar werkt. Eerst als danser, daarna als choreograaf. Hij is verantwoordelijk voor de educatieve activiteiten van het dansgezelschap: Introdans Interactie. Zijn opleiding Docent Dans volgde hij bij Fontys in Tilburg. Fotograaf: Hans Gerritsen

TRENDS & CURRICULUM | ‘Iedereen kan dansen’. Dat is het motto van Introdans Interactie, de educatieve tak van het dansgezelschap Introdans uit Arnhem. Redacteur Lynn Kosakoy sprak met artistiek manager Adriaan Luteijn over het inclusieve karakter van hun ruime aanbod aan educatieve projecten. Zo voeren ze projecten uit in het primair en voortgezet onderwijs, in het speciaal onderwijs én in de maatschappij. Adriaan werkt namelijk het liefst met zoveel mogelijk uiteenlopende doelgroepen door elkaar. Wil je weten op welke manieren Introdans Interactie dans toegankelijk maakt voor iedereen? En waar volgens Adriaan voor jou als dansdocent de kansen liggen op inclusief dansgebied? Luister dan naar de podcast! Of lees de samenvatting van het interview. 

Reflectie: Inclusie, verbinding en ‘gewoon’ maar doen

Adriaan Luteijn staat met Introdans Interactie midden in de inclusieve (dans)maatschappij. De trendrede van 2020, een jaarlijkse tekst die de belangrijkste maatschappelijke thema’s van het aankomende jaar beschrijft, gaat ook over de inclusieve maatschappij en verbondenheid in diversiteit. Daarover wordt gezegd: ‘’we kunnen de grote problemen alleen oplossen als alle betrokkenen volwaardig participeren en zich durven te verbinden’’ (Trendrede, 2020, p. 12). Inclusie is dus geen luxe, maar een noodzaak. Gelukkig werkt Adriaan het liefst met uiteenlopende doelgroepen. Het motto van Introdans sluit daar ook helemaal bij aan: ‘Iedereen kan dansen!’

Het doet me denken aan mijn eerste fysieke ‘dansontmoeting’ met Introdans Interactie en dit motto. Dit was op de middelbare school tijdens het project Swing on South. Dansdocenten van Introdans maakten samen met ons middelbare scholieren en dansers van de Zuid Afrikaanse FlatFoot Dance Company een choreografie. Uiteindelijk stond ik met professionele dansers uit een andere cultuur op een en hetzelfde podium. Het feit dat ik dat nog zo goed voor de geest kan halen zegt mij iets over waar Introdans toe in staat is op educatief dansgebied. Namelijk: verbinden door dans!

Dat verbinden doen ze bij Introdans Interactie op veel verschillende manieren in uiteenlopende projecten met een diverse groep aan dansers en mensen. Adriaan vindt het namelijk belangrijk dat zoveel mogelijk verschillende mensen dans ervaren en elkaar zo fysiek en sociaal leren kennen en begrijpen. Op die manier ontstaat er verbondenheid. Uit onderzoek blijkt ook dat dans zich uitstekend leent voor het creëren van verbondenheid. Zo maakt fysiek contact een hormoon in ons lichaam vrij waardoor we ons meer tevreden en betrokken voelen (Hagen, 2019). Dit lijkt Introdans Interactie te hebben omarmt met de inclusieve dansbenadering.

Van alle verbindingen waar Adriaan over vertelt, vind ik er één het meest interessant. Dat is de verbinding met de ‘’bijzondere gasten’’, zoals hij ze noemt. Introdans Interactie danst vaak met speciale doelgroepen en voor iedereen is er wat. Van fysiek beperkten tot mensen met autisme en zelfs Olympische topsporters worden genoemd. Adriaan en zijn docententeam doen dat gewoon. 

Adriaan creëert dans door de ‘wrijving’ tussen uitersten op te zoeken, bijvoorbeeld tussen culturen of lichamelijke en geestelijke beperkingen. Die wrijving is geen negatief iets, maar wordt ingezet om een verbinding tot stand te brengen en een podium te geven. Precies dát is wat ik ervoer als middelbare scholier en ik geloof dat het díé ervaring is die de bijzondere gasten bij Introdans hebben.

Maar hoe kan de reguliere dansdocent nu voor die bijzondere ervaring zorgen? Hoe kun jij als dansdocent in je eigen les nu rekening houden met diversiteit in doelgroepen? Moeten alle dansdocenten generalisten zijn of hebben we specialisten nodig? Welke benadering kun je het beste gebruiken om tot dans te komen met mensen met verschillende achtergronden? Hoe maak je de danservaring toegankelijk voor letterlijk iedereen?

Adriaan vindt dat je niet bang hoeft te zijn om doelgroepen te mixen in je dansles. Ik merk zelf dat ik dat wél nog een spannend idee vind. Tegelijkertijd word ik heel gelukkig van het idee dat wellicht steeds meer dansdocenten in staat zijn tot het maken van een mix! 

De spanning die ik voel voor het mixen zullen mede dansdocenten vast ook voelen. Om de spanning eraf te halen komt Introdans daarom met het nieuwe initiatief de ‘Sprinkles Club’. Dit is een samenwerking met de Onderwijsspecialisten om docenten te helpen niet meer de fysieke of sociale beperking te zien. In pilots van tien lessen op een dansschool gaan ze (dans)docenten leren hoe zij dans kunnen inzetten om verbondenheid te creëren tussen verschillende doelgroepen. En wat de waarde is van het verbinden van speciaal en regulier (dans)onderwijs.  

Ik zou dus willen zeggen: zoek de kansen, maak verbindingen en ga vooral DOEN! En je zult zien dat die mix in je dansles echt wel meevalt. ‘’Paar van die drukke kids. Eén rolstoel. Eén doof. Het kan best als we het met elkaar oplossen,’’ aldus Adriaan.

Lynn Kosakoy.

Liever het interview lezen? Log dan in om toegang te krijgen tot de rest van het artikel!


Danseducatie in de Maatschappij

Met de podcast ‘Danseducatie in de Maatschappij’ houden wij jullie op de hoogte van trends op het gebied van danseducatie! Lynn Kosakoy, redacteur van Dansdocent.nu, gaat namelijk in gesprek met de leiders van de educatieve afdelingen van dansgezelschappen in Nederland en Vlaanderen. Met welke doelgroepen werken zij? Hoe sluiten hun danslessen aan op de kerndoelen in het onderwijs? Of de artistieke visie van het dansgezelschap? Op welke maatschappelijke ontwikkelingen haken ze aan? Dit en meer hoor je direct van de top van de danswereld!

IMG_0174-2.jpg

Lynn Kosakoy

Lynn Kosakoy is redacteur Trends & Curriculum én Werkplezier & Didactiek. In 2017 studeerde Lynn af als dansdocent aan ArtEZ in Arnhem. Recent behaalde zij ook haar master Kunsteducatie aan ArtEZ in Zwolle. Haar specialisme is ‘dansant burgerschap’ in het primair onderwijs. Lynn werkt als dansdocent op dans- en basisscholen. Daarnaast is ze verbonden aan Cultuureducatie met Kwaliteit en de opleiding Docent Dans van ArtEZ. Voor Dansdocent.nu gaat Lynn in gesprek met de educatieve afdelingen van Nederlandse en Vlaamse dansgezelschappen. Ze vraagt hen naar hun drijfveren en de aansluiting van hun visie op het (dans)onderwijs en de maatschappij.