Nicole Rust: “Het liefst op iedere school in Rotterdam dans!”
TRENDS & CURRICULUM | Het Scapino Ballet is van oudsher een educatief dansgezelschap. De Scapino Academy is hun educatieafdeling met veel projecten op scholen. Met deze projecten wil Scapino Academy (moderne) dans toegankelijk maken voor iedereen, in alle wijken. Volgens Nicole Rust, initiatiefneemster bij Scapino Academy, dé missie van het Scapino Ballet. Redacteur Lynn Kosakoy sprak met haar over de danseducatieve dromen binnen en buiten thuisstad Rotterdam. Meer weten? Luister nu de podcast! Of lees de samenvatting van het interview.
Reflectie: Het belang van een thuishaven
Het Scapino Ballet Rotterdam heeft een roerig jaar meegemaakt. Naast alle veranderingen rondom de coronacrisis heeft het oudste dansgezelschap van Nederland ook een andere crisis gekend. Namelijk die van een negatief advies in de ‘Basisinfrastructuur 2021-2024’, ook wel de BIS genoemd. Een golf van verbazing raasde door de culturele sector, want ook andere grote dans- en theatergezelschappen waren de dupe van een negatief advies in de BIS. Na opstand werd er door de regering meer geld vrijgemaakt voor culturele subsidies. De aanvraag van Scapino kon zo alsnog worden gehonoreerd.
Wat ik mij dan vervolgens afvraag is ‘wat wordt er met dat geld precies gedaan?’ Nu weet ik natuurlijk niet waar dat geld exact heen gaat, maar een vermoeden van mij gaat uit naar het zo breed mogelijk wegzetten van Scapino in Nederland. Dat is dan, denk ik, ook het zo breed mogelijk profileren van de educatieafdeling van Scapino, de Scapino Academy. Maar is het wel echt nodig om met danseducatie door heel Nederland reizen? Waarom zouden we alsmaar groter en meer, verder en wijder en breder en hoger gaan zoeken naar plekken om dans naartoe te brengen? Terwijl er juist zoveel moois dichtbij, in de stad, thuis, te halen valt?
Als ‘stadsdansgezelschap’ van Rotterdam ontvangt Scapino ook geld van de gemeente. Nicole Rust, initiatiefneemster in danseducatie bij Scapino, vertelt in ons gesprek dat dat ‘gemeentegeld’ onder andere wordt gebruikt voor de inzet van cultuurcoaches op middelbare scholen in Rotterdam. Daarnaast gaan zij ook zo nu en dan met danseducatie de cultureel diverse wijken van Rotterdam in. Met de nadruk op ‘zo nu en dan’, want het kan veel meer vindt Nicole. Het is daarom de ambitie van Nicole en de Scapino Academy om meer voor thuishaven Rotterdam te kunnen doen met dans. Iets wat ik als luisteraar alleen maar kan onderstrepen!
Dans, of kunst in het algemeen, kan veel terugdoen voor de inwoners in een wijk of een stad. Volgens Nicole heeft de creatieve en expressieve ingang van dans bijvoorbeeld “ook gewoon echt met het ontwikkelen van je identiteit te maken.” Daarnaast geeft Nicole ook aan dat het binnen danseducatie belangrijk is om af te stemmen, te ervaren en te verbinden. Dat is wat Scapino Academy op de scholen al doet om zo dans toegankelijk te maken. Het verder uitwerken van die drie aspecten van danseducatie kan een hulpmiddel zijn om met dans iets terug te geven aan de stad.
De vraag is dan ‘hoé geef je met dans of kunst iets terug aan de stad?’ Als Arnhemse denk bijvoorbeeld ik aan een vriendinnetje van mij die theatermaakster is. Vanuit Muziektheater De Plaats maakte zij met kinderen uit een Arnhemse wijk een voorstelling rondom een maatschappelijk thema dat speelde in die buurt of bij de kinderen onderling. Ze verwerkten zo hun gedachten omtrent het thema taalachterstand en het onbegrip wat daardoor ontstaat in een performance op locatie voor iedereen in de wijk en daarbuiten om te zien. Om zo’n performance zoals beschreven te creëren moet je afstemmen op elkaar en verbinden tussen de verschillende betrokkenen. Tenslotte leidt het tot het verkrijgen van een unieke ervaring.
Precies dát is wat Nicole aangeeft belangrijk te vinden binnen danseducatie. De Scapino Academy doet het teruggeven met (dans)kunst in Rotterdam nu vooral door met dans naar de scholen te gaan, vertelt Nicole. Ook proberen ze met korte presentaties van choreografieën wel eens een wijktheater te bezoeken. Maar echt samen met de mensen in de wijk of specifiek voor de mensen in de wijk danskunst maken, blijft nog enkel een ambitie.
Nicole vertelt ook dat ze ziet dat sommige mensen niet hun wijk uitkomen. Alleen al om die reden is het wat mij betreft belangrijk om met kunst en dans ‘thuis’, in de stad en haar wijken, te blijven. Om zo de mensen die het minst gemakkelijk met dans te maken krijgen tegemoet te komen. Tijdens mijn studie leerde ik dat de uitwisseling die hierdoor ontstaat tussen danseducator en bewoners van een wijk leiden tot het verbinden van en reflecteren op verschillen en overeenkomsten tussen individuen (Biesta, 2012). Een gezonde interactie die onder meer leidt tot begrip van wat dans is en kan doen. Dan is ‘thuis blijven ineens’ waardevoller en dankbaarder dan heel Nederland te willen afreizen.
Volgens filosoof Daniel Schreiber is thuis dan ook een plek “die de mogelijkheid in zich draagt bij jezelf aan te komen” (2018, p. 16). Dat belang van een thuishaven, kun je delen met elkaar in de buurt. Juist met danskunst! Dus een tip of een goed voornemen voor het komende, hopelijk gezondere jaar: ga de wijk in met dans en zet je in voor je eigen gemeenschap! Zoek de mogelijkheden, duik in de verhalen van de mensen in je buurt en maak de dansante verbinding. Want dans kan zoiets bijzonders brengen aan mensen die er nog nooit aan hebben gedacht.
Lynn Kosakoy.
…
Wil je het interview lezen? Log dan in om toegang te krijgen tot de rest van dit artikel!
Danseducatie in de Maatschappij
Met de podcast ‘Danseducatie in de Maatschappij’ houden wij jullie op de hoogte van trends op het gebied van danseducatie! Lynn Kosakoy, redacteur van Dansdocent.nu, gaat namelijk in gesprek met de leiders van de educatieve afdelingen van dansgezelschappen in Nederland en Vlaanderen. Met welke doelgroepen werken zij? Hoe sluiten hun danslessen aan op de kerndoelen in het onderwijs? Of de artistieke visie van het dansgezelschap? Op welke maatschappelijke ontwikkelingen haken ze aan? Dit en meer hoor je direct van de top van de danswereld!