Rinus Sprong: “Het is belangrijk dat mensen hun eigen lichaam leren kennen”

Rinus Sprong is samen met Thom Stuart oprichter van De Dutch Don’t Dance Division. Maud Tielemans werkt daar als educatief mederwerkster. Al vanaf het prille begin - zo’n twintig jaar geleden - had dit dansgezelschap één belangrijk doel voor ogen: h… — Rinus Sprong is samen met Thom Stuart oprichter van De Dutch Don’t Dance Division. Maud Tielemans werkt daar als educatief mederwerkster. Al vanaf het prille begin - zo’n twintig jaar geleden - had dit dansgezelschap één belangrijk doel voor ogen: het minder elitair maken van ballet. Thom en Rinus zijn altijd van mening geweest dat dans toegankelijk moet zijn voor iedereen en alle leeftijden.

TRENDS & CURRICULUM | De Dutch Don’t Dance Division is een dansgezelschap dat graag bruggen bouwt - op allerlei verschillende manieren. Samen met oprichter Rinus Sprong en educatief medewerkster Maud Tielemans praat Lynn Kosakoy over waarom dans voor iedereen in de maatschappij van waarde is. Benieuwd naar hoe zij dans gebruiken om jong, oud en professionele dansers met elkaar te verbinden? En hoe vaak Lynn over het aantal D’s struikelt? Luister naar de podcast! Of lees de samenvatting van het interview.

Reflectie: Dans zien, dans doen, dans bespreken

Een korte flashback naar mijn middelbare schooltijd, toen ik op zaterdagavonden voor de televisie zat om naar programma’s zoals The Ultimate Dance Battle te kijken. In dat programma maakte ik voor het eerste kennis met Rinus Sprong en Thom Stuart, twee balletdansers en choreografen van topniveau. Na hun deelname aan het programma kreeg ik hun dansgezelschap De Dutch Don’t Dance Division (DeDDDD) in zicht. Ik leerde DeDDDD kennen als een modern balletgezelschap dat rond Kerst altijd grote dansproducties draaide. En daar bleef het bij. Tot dit gesprek met Rinus en educatief medewerkster Maud Tielemans mij liet kennismaken met de échte waarde van DeDDDD.

Een belangrijk punt in de visie van DeDDDD is iedereen de kans geven met dans in aanraking te komen. Ze doen dit door zich open op te stellen voor amateurs en te laten zien wat het leven van een professioneel danser inhoudt. Transparantie lijkt een belangrijke waarde. Maar ze laten niet alleen de mensen in de maatschappij met dans in aanraking komen, ze brengen ook de maatschappij naar de dansers toe! Bijvoorbeeld wanneer de dansers - onder begeleiding van een dansdocent - zélf de dansworkshop geven na de voorstelling en zo in gesprek raken met de leerlingen. En daarmee direct in verbinding komen met de ‘normale wereld’ buiten de danswereld om.

Waarom het voor Thom en Rinus zo belangrijk is om jong en oud met dans in aanraking te brengen? Rinus zegt in het gesprek dat hij het belangrijk vindt dat ieder mens zijn eigen lichaam leert kennen. Op school leer je dat meestal niet, maar in de dansles wel! Als dansdocent met een groot hart voor onderwijs kan ik dat alleen maar toejuichen. Maar hoe laat je iemand zijn eigen lichaam kennen? En welke waarde heeft dans en kunst daarin?

Zelf moet ik dan toch meteen denken aan mijn eigen onderzoek naar en over ‘dansant burgerschap’. Onlangs schreef ik een artikel voor de Kunstzone over dit onderzoek waarin ik stel dat “dans vraagt om een fysieke vorm van reflectie van het ik, de ander en de groep of zelfs de wereld” (Kosakoy, 2021, p. 26). Hiermee bedoel ik dat dansen leidt tot het leren kennen van je eigen lichaam én hoe jij jezelf verhoudt tot een ander en de groep. Voor de samenleving is het ontzettend belangrijk dat je je kan verhouden tot anderen, daarop kan reflecteren en het bespreekbaar kan maken. Binnen dansant burgerschap worden dansante werkvormen toegankelijk gemaakt voor het onderwijs om zo tot reflectie op het eigen ik, het eigen lichaam en jouw rol in de groep - én de ander en zijn/haar lichaam - te komen.

In hetzelfde tijdschrift lees ik ook een artikel over de ‘democratische potentie van kunsteducatie’. Volgens Otte (2021) is kunst in staat een toeschouwer de werkelijkheid op een nieuwe manier te laten beschouwen en begrijpen. Ten eerste leer je zo andermans denkwijze te begrijpen; transparantie. Ten tweede ontdek je via kunst waar je eigen en gezamenlijke mogelijkheden in de maatschappij liggen en kun je het gesprek aangaan met elkaar. Ik denk dat je met dans misschien zelfs nog een stapje dichter bij die mogelijkheden komt, omdat je je lichaam gebruikt voor de verbeelding. Want wat staat er dichterbij je jezelf dan je eigen lijf?

In het gesprek benoemt Maud Cultuur in de Spiegel (CiS) als een manier om danseducatie gefundeerd vorm te geven in het onderwijs. Een theorie over cultuuronderwijs waar ik zelf tijdens mijn studietijd veel mee te maken kreeg. In deze theorie van professor Barend van Heusden (hoogleraar Cognitie & Cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen) wordt cultuur benaderd als een cognitief proces. Volgens hem is kunst, en dus ook dans, een manier om te reflecteren op cultuur. Kunst wordt zo de “verbeelding van de ervaring” die een kunstenaar of mens heeft met cultuur (Heusden, 2020, p. 8). Ook dat sluit weer mooi aan bij de maatschappelijk waarde die dans en kunst kunnen hebben!

Cultuur in de Spiegel is een rijke theorie die moeilijk te vatten is in weinig woorden. Maud schreef zelf voor Cultuur + Educatie van LKCA een artikel over haar onderzoek ‘Dans in de Spiegel’ naar de toepassing van CiS binnen het dansonderwijs in Vlaanderen (Tielemans, 2020). In dit artikel wordt duidelijk dat danseducatie een goede optie is om het onderwijs mee te verrijken en van grote toegevoegde waarde is voor de maatschappij! Het is die visie die Maud toepast als ontwikkelaar van danseducatie binnen DeDDDD. Zo zorgt ze ervoor dat aspecten als ‘dans zien’, ‘dans uitvoeren’ en ‘dans bespreken’ allemaal aan bod komen in de educatieve workshops en het gesprek op gang komt.

Rinus laat in ons nagesprek weten dat DeDDDD géén educatief dansgezelschap is. Toch lees, hoor en voel ik aan alles dat educatie en het belang van de maatschappij sterk verwikkeld zit in DeDDDD. Misschien is het zelfs wel zo dat dans, of kunst in het algemeen, áltijd educatief is? Persoonlijk denk ik dat daar een kern van waarheid in zit, maar misschien denk jij als lezer en luisteraar daar wel anders over. Dus hopelijk brengt het jou als dansdocent stof tot nadenken, reflectie en discussie. Tijd voor transparantie en gesprek!

Lynn Kosakoy.

…

Wil je het interview lezen? Log dan in om toegang te krijgen tot de rest van dit artikel!

Inloggen

Lid worden

Danseducatie in de Maatschappij

Met de podcast ‘Danseducatie in de Maatschappij’ houden wij jullie op de hoogte van trends op het gebied van danseducatie! Lynn Kosakoy, redacteur van Dansdocent.nu, gaat namelijk in gesprek met de leiders van de educatieve afdelingen van dansgezelschappen in Nederland en Vlaanderen. Met welke doelgroepen werken zij? Hoe sluiten hun danslessen aan op de kerndoelen in het onderwijs? Of de artistieke visie van het dansgezelschap? Op welke maatschappelijke ontwikkelingen haken ze aan? Dit en meer hoor je direct van de top van de danswereld!

Luister ook naar...