Het grote voordeel van zzp’er zijn: je mag ‘nee’ zeggen

Dansdocent Alessia Crema. Fotograaf: Jacqueline de Kuijper

YOUNG DANCE PROFESSIONAL | Als dansdocent probeer je elk seizoen je rooster goed in te plannen. Als je werk hebt gevonden wil je dat graag vasthouden. Maar wat gebeurt er als het in een dansschool waar je werkt niet prettig is? Alessia Crema realiseerde het zich onlangs: als zzp’er mag je je werk zelf kiezen en je hoeft niet te blijven werken waar je je slecht voelt. Herkenbaar? Lees het verhaal van onze redacteur Young Dance Professional.

Stress meenemen naar huis

Aan het einde van de dag, als mijn vriend en ik bij elkaar komen om elkaar over onze dag te vertellen, bespreken we de leuke en minder leuke dingen en proberen we elkaars successen te vieren en samen moeilijkheden te overkomen. Natuurlijk kan je een slechte dag hebben die makkelijk op te lossen is, maar een paar maanden nadat ik was begonnen met werken als dansdocent liet mijn vriend me iets realiseren: ik klaagde altijd over dezelfde dansschool.

Ik werk voor vier verschillende dansscholen en vind mijn leerlingen overal echt geweldig. Helaas is niet alles overal even leuk. Ken je dat gevoel: problemen hebben met een school die zich elke dag opstapelen? En twee minuten voor de les word je dan super boos, maar je moet sowieso met een grote glimlach voor de groep gaan staan? Dat was op een gegeven moment bijna elke keer mijn situatie toen ik voor deze dansschool moest werken.

Toch ben ik daar les blijven geven. Totdat ik niet meer kon. Uiteindelijk ben ik in tranen uitgebarsten. Dat was mijn ‘wake-up call’. Ik moest er iets aan doen.

Opeenstapeling van gebeurtenissen

Maar wat was er nou precies gebeurd dat zo zwaar voor mij was?

Toen ik in september 2020 begon met fulltime werken als dansdocent was het al snel full-on coronacrisis. Ik geloof zelf dat je júist in crisismomenten het goede of slechte in werkgevers kunt herkennen, en al mijn werkgevers hebben inderdaad hun best gedaan om hun dansdocenten te ondersteunen. Want ja, wij hebben contact met de leden en als wij niet gelukkig zijn, hoe kunnen de leerlingen dan blij zijn?

Sommige scholen zijn online gegaan, sommige hebben buiten lesgegeven en andere hebben filmpjes opgenomen en op verschillende platforms gezet. Dit heeft natuurlijk een grote organisatie nodig en een super duidelijke communicatie. Af en toe hebben we online medewerkersbijeenkomsten gehouden waar je je successen maar ook je frustraties en moeilijkheden kon delen. Dat voelde voor mij goed: alsof ik niet meer thuis in mijn eentje was en wel nog steeds deel uitmaakte van een team.

Bij drie van de vier plekken waar ik werk gebeurde dit, maar bij eentje niet. En daar ging het voor mij helemaal mis!

Slechte communicatie

In een tijd dat mensen de hele tijd met hun telefoon bezig zijn omdat er een pandemie gaande is, is communicatie tussen collega’s volgens mij nog belangrijker dan normaal. Je kan niet meer even naar je baas lopen om iets te vragen, of even aan de deur kloppen van de studio waar je collega lesgeeft. Iedereen zat thuis. Dat is voor mij heel lastig geweest.

Ik werkte al een heel seizoen bij deze dansschool en we hadden nog nooit een medewerkersbijeenkomst gehad. Denk je dat het normaal is dat ik na tien maanden niet eens wist wie sommigen van mijn collega’s waren? Hoe sneu is dat? Helaas heb ik gehoord dat dit heel gebruikelijk is, ook als er geen coronacrisis is. Ik had ook niet verwacht dat we allemaal naar een restaurant zouden gaan in full-lockdown, maar wel dat we op zijn minst een online meeting zouden hebben om even hallo te zeggen, elkaars gezichten te zien en de stand van zaken te bespreken. Maar nee… ook dat is niet gebeurd! Mijn warme Italiaanse ziel heeft veel geleden hierdoor.

Als dansdocent ben je altijd omringd door mensen, maar het kan heel eenzaam worden als je geen contact hebt met je collega’s. Sommige docenten hebben de sleutels van een school: ze gaan naar binnen, geven les en gaan weer naar huis zonder iemand te zien (behalve peuters en hun ouders). Volgens mij is contact met collega’s super belangrijk in ons vak, vooral omdat je elkaar kan inspireren of ondersteunen en helpen als iets fout gaat. Shout out to Jacqueline, onze hoofdredacteur, die om die reden Dansdocent.nu heeft opgericht!

Geldproblemen

Naast het gebrek aan communicatie waren er ook betalingsproblemen. Daarin merk ik een groot verschil tussen mijn geboorteland Italië en Nederland. Hier zie ik meer transparantie over betalingen en ik vind het heel fijn dat het niet als een taboe voelt voor mij. Zo kregen we bij deze dansschool aan het begin van het schooljaar te horen dat de betalingen zouden gebeuren op een vaste dag van de maand. Duidelijk, fijn, afgesproken. Maar dit gebeurde helemaal niet!

Elke maand werd de betaling naar voren geschoven, zonder uitleg. Ik en mijn collega’s hebben de eerste dagen van de daaropvolgende (!) maand moeten vechten om nog iets te krijgen. Ik vind dat onaanvaardbaar en respectloos.

Stel dat je school in financiële problemen komt en dat de betalingen daardoor moeilijker naar buiten kunnen gaan, wat is dan de beste oplossing? Gewoon niks zeggen en de docenten betalen wanneer je als baas geld krijgt, of je problemen met je medewerkers communiceren en laten weten dat het langer kan duren? Duh, dat laatste natuurlijk! Mijn werkgever wilde het wel communiceren, maar alleen als je dat zèlf eerst vroeg. Anders vertelde ze het gewoon niet.

Het laat betalen van zzp’ers gebeurt ZO VAAK in Italië. Ik ben juist verhuisd omdat ik meer respect wilde op mijn werkplek. Maar ja, als ik hier dan op dezelfde manier word behandeld... dan kan ik net zo goed teruggaan.

Frustraties

Zoals ik al zei: door miscommunicaties, late betalingen, frustraties vanwege de slechte organisatie en andere problemen had ik mijn limiet bereikt. Ik merkte trouwens ook dat mijn frustraties gedeeld werden door mijn collega’s en dat we op een gegeven moment echt niet meer verder konden. En belangrijk om te weten: ik had bij meerdere gelegenheden al mijn frustraties aan mijn opdrachtgever gecommuniceerd. Maar helaas, er veranderde niets.

Mijn opdrachtgever heeft bovenop alles ook nog eens veel privéproblemen gekregen. En ik snap best dat het heel heftig kan zijn om familie en werk te balanceren. Het spijt me dan ook heel erg dat dit gebeurde. Toch ben ik ervan overtuigd dat je als leidinggevende van een instelling de moed moet hebben om hulp in te roepen als het nodig is en niet mag toelaten dat alles mis gaat. Dat kan ook heel gevaarlijk worden. Zie dit artikel over burn-out.

Door het gebrek aan contact met collega’s en mijn werkgever en de late betalingen voelde ik mij ook niet gewaardeerd. Het voelde alsof ik het allemaal voor niks deed. Ik weet zeker dat (of beter gezegd: ik ‘hoop’ dat) mijn werkgever blij was met mijn werkzaamheden. Maar zo voelde het helemaal niet.

Ik mag ‘Nee’ zeggen

Ook al vond ik het heel spannend om zo’n beslissing te nemen, uiteindelijk ben ik toch gestopt met werken voor deze dansschool. Aan de ene kant omdat ik het mentaal echt niet meer aankon, maar aan de andere kant ook omdat ik gelukkig meer werk had gekregen van de scholen waar ik het wél heel erg naar mijn zin had. Het was geen makkelijke keuze, vooral omdat ik het zielig vond voor mijn leerlingen. Maar als ik met mijn jonge leeftijd mezelf alvast aan een werkomgeving ga hechten, wil ik er wel blij mee zijn. Gelukkig heb ik genoeg werk waaruit ik kan kiezen.

Als zzp'er heb je veel onzekerheden: niet werken betekent geen uitbetaling, en niemand spaart voor je pensioen of betaalt je vakanties. Maar één groot pluspunt hebben we wel: we mogen ons eigen werk kiezen! Natuurlijk geeft loondienst meer zekerheid en ik zou dát graag willen hebben als dansdocent, maar aan de andere kant maakt dit systeem het heel makkelijk om je werk elk seizoen aan te passen. En je bent niet verplicht om te blijven en eronder te lijden als je het bij een bepaalde school/instelling niet naar je zin hebt.

Na deze heftige periode heb ik trouwens mijn opdrachtgever wel vergeven. Ik ben ervan overtuigd dat het geen kwade wil was en dat het vanwege verschillende redenen waarschijnlijk niet anders kon.

Herken je deze situatie? Hoe ben jij er mee omgegaan? Of hoe denk je dat je dat zou doen? Deel jouw ervaring met je collega’s in een opmerking hieronder!

YOUNG DANCE PROFESSIONAL

Hoera! Je bent afgestudeerd als dansdocent. En nu? In de rubriek ‘Young Dance Professional’ lees je alles over de perikelen van een jonge dansdocent. Wat komt ze tegen in het werkveld? Is ze daarop voorbereid door de opleiding? Wat zijn de successen? En de uitdagingen? Onze redacteur deelt haar ervaringen en nodigt je uit om mee te denken en je eigen ervaringen te delen. Je staat er niet alleen voor!