Angela Herenda: “Het theater is een plein waarop mensen elkaar ontmoeten”

Angela Herenda (33 jaar) komt uit Kroatië, Ze studeerde dans bij Codarts Rotterdam. Ze danste in Nederland, Hongkong, Zweden en Oldenburg. Uiteindelijk vond ze een thuis bij Club Guy & Roni, waar ze alweer acht jaar danst.

TRENDS & CURRICULUM | Dans en kunst moeten je wakker schudden. Dat is waar het interdisciplinaire dansgezelschap Club Guy & Roni in gelooft. In deze podcast gaat Lynn Kosakoy in gesprek met performer Angela Herenda. Zij spreken over de dialoog tussen performer en publiek, hoe die dialoog hun leidraad voor educatie is en hoe verbeelding in dans en educatie een rol speelt. Benieuwd naar deze visie en meer? Luister dan naar de podcast! Of lees de vertaalde samenvatting van het gesprek.

Reflectie: danskunst als educatie

Het gesprek dat ik voerde met Angela Herenda, danseres bij Club Guy & Roni, is anders dan de gesprekken die ik heb gevoerd in de voorgaande podcasts. Angela is een van de dansers - of ‘performers’, zoals zij zich liever noemen - van Club Guy & Roni uit Groningen. Zij heeft in eerste instantie niets te maken met het stukje ‘educatie’ binnen het gezelschap, terwijl dat wel de focus is van deze podcastserie. Ons gesprek gaat voornamelijk over hoe het gezelschap in elkaar steekt, hoe ze tot een voorstelling komen, en vanuit welke visie ze te werk gaan. Toch hebben we het wel degelijk gehad over educatie. Althans, dat heb ik zo beleefd, omdat in mijn ogen de lijn tussen de (dans)kunst en educatie heel dun is.

Wat ik zo mooi vind aan mijn gesprek met Angela is dat zij als performer zegt weinig te weten over educatie, maar dat educatie tegelijkertijd onbewust in het DNA van het gezelschap lijkt te zitten. Het educatieve aspect zit voor Club Guy & Roni vooral in het contact met het publiek, in de dialoog met de toeschouwers. Het zit ook in de dialoog die je hebt met je huisgenoot, vader, oma, kat of jezelf na afloop van de voorstelling. Daarmee reikt kunst verder dan alleen het theater, want je neemt de ervaring en de nieuwe inzichten mee naar huis.

De reflectie van mijn vorige podcast met Rinus Sprong van De Dutch Don’t Dance Division eindigde ik met de stelling “dat dans, of kunst in het algemeen, áltijd educatief is” (Kosakoy, 2021). Tijdens dit gesprek met Angela kreeg ik opnieuw het idee dat ik tegen deze stelling aanliep. En dat vind ik razend interessant! Is dat iets wat alleen ik vind? Of is dat iets wat de ander, onder andere jij als lezer, ook vindt? En waardoor zou het komen dat ik die lijn tussen kunst en educatie als zo dun beschouw en ervaar?

Persoonlijk denk ik dan direct aan de methode ‘Art Based Learning’ waar ik tijdens mijn master Kunsteducatie over geleerd heb. Kort gezegd gaat Art Based Learning ervan uit dat jij als student leert van kunst door zelf ‘in gesprek’ te gaan met het kunstwerk. Je laat je als het ware net als Alice uit Alice in Wonderland in een konijnenhol vallen zodat je in een fantasiewereld terecht komt. Die door kunst getriggerde fantasiewereld heeft een leerfunctie: het is “een wereld waar beelden tot stand komen, waaruit nieuwe gedachten voortkomen waarvan degene die ze ondervindt kan leren” (Lutters, 2020, p. 26). Binnen Art Based Learning draait het dus om een dialoog met het kunstwerk, om op die manier tot nieuwe vragen en inzichten te komen.

Als ik dan denk aan mijn gesprek met Angela, lijkt de visie van NITE (Nationaal Interdisciplinair Theater Ensemble) aan te sluiten op het gedachtegoed van Art Based Learning. NITE is een interdisciplinair samenwerkingsinitiatief geïnitieerd door Club Guy & Roni, theatergezelschap het Noord Nederlands Toneel en muziek ensembles Asko|Schönberg en Slagwerk Den Haag. Angela vertelt dat NITE werkt vanuit een manifest en in punt 18 van dit manifest staat dat de kunst die je maakt een startpunt is voor een discussie en dat het geen conclusie of antwoord is. Ook wordt duidelijk dat vragen stellen binnen het dansgezelschap van enorm belang is, zowel door de performers tijdens het maakproces als door het publiek na afloop van een voorstelling. Misschien wel vooral door het publiek achteraf, want volgens Angela en NITE (en volgens de theorie van Art Based Learning) is dat waar de educatie zit!

En dát is wat Club Guy & Roni wil dat dans en kunst met je doet: het moet je wakker schudden, je aan het denken zetten, vragen oproepen, etc. In de missie en visie van het gezelschap wordt het ook wel de ‘What-the-f*ck?!-reactie’ genoemd. Zodat je “weer even op een nieuwe manier naar de wereld kijkt” (NITE, z.d.). Dat ‘door kunst op een nieuwe manier naar de wereld kijken’ voel ik als dansdocent in mijn hele wezen. Persoonlijk denk ik dan dat dit wel eens de dunne scheidingslijn tussen kunst en educatie zou kunnen zijn. Omdat kunst (en dus ook dans) je beelden geeft, je vragen stelt en je helpt te leren over alles wat er om je heen gebeurt.

Persoonlijk vind ik dat dans daarin een nog bijzonderdere functie heeft, omdat dans veel van jouw reflectief vermogen als toeschouwer vraagt. Angela zegt in ons gesprek dat dans, anders dan bij bijvoorbeeld een schilderij, vluchtig is. De ervaring in het moment en het vluchtige karakter dat dans heeft, dwingt je bijna om verder na te denken, te voelen, te verbeelden en met elkaar in gesprek te gaan. En als we Art Based Learning en Club Guy & Roni moeten geloven, is dat een fantastische manier om te leren!

…

Wil je het (vertaalde) interview lezen? Log dan in om toegang te krijgen tot de rest van dit artikel!

Inloggen

Lid worden

Danseducatie in de Maatschappij

Met de podcast ‘Danseducatie in de Maatschappij’ houden wij jullie op de hoogte van trends op het gebied van danseducatie! Lynn Kosakoy, redacteur van Dansdocent.nu, gaat namelijk in gesprek met de leiders van de educatieve afdelingen van dansgezelschappen in Nederland en Vlaanderen. Met welke doelgroepen werken zij? Hoe sluiten hun danslessen aan op de kerndoelen in het onderwijs? Of de artistieke visie van het dansgezelschap? Op welke maatschappelijke ontwikkelingen haken ze aan? Dit en meer hoor je direct van de top van de danswereld!

Luister ook naar...