Jur ‘Jurskee’ Bouterse: “Met één voet in het werkveld en de andere diep in de community”

Luana Michiels en Jur Bouterse. Luana is artistiek lieder van dé Dansopleiding Creative College. Jur is breaker, docent, jurylid en sinds 2021 de opleidingscoördinator van de nieuwe opleiding voor breakers. Fotograaf: Mick Bakker (student van de opleiding Breaking).

DANSDOCENT VAN DE TOEKOMST | Wist je dat er sinds 2021 in Nederland een mbo-opleiding breaking bestaat? Onze podcast host Sanne Fokkens sprak in deze 17de aflevering met Jur ‘Jurskee’ Bouterse en Luana Michiels van Creative College in Utrecht. Zij omschrijven de specialisatie breaking als een ondernemersopleiding in de dans. Verder stimuleren zij de studenten om hun eigen persoonlijke danstaal te ontwikkelen. Volgens Jur vereist breaking ook een andere manier van lesgeven. Nieuwsgierig? Beluister dan deze podcast! En lees Sanne’s reflectie.

Reflectie: Each one teach one

Er zijn een aantal zaken die me erg bijgebleven zijn na dit interview met Jur Boutserse. Hij is zelf breaker, docent, jurylid en sinds 2021 als opleidingscoördinator verbonden aan Creative College voor de nieuwe opleiding voor breakers. We spraken onder andere over het belang dat de opleiding hecht aan de ontstaansgeschiedenis van break, en over hoe (je) iemand leert breaken. Zo vertelt hij over ‘each one teach one’. Dat is een Afrikaans gezegde dat door de Zulu Nation (een van de oudste hiphop organisaties) de wereld in geholpen is. Hiermee wordt bedoeld dat iedereen van elkaar leren, omdat iedereen wel ergens goed in is. Er is dus geen vaste rolverdeling; iedere danser is zowel student als docent. En dan hebben we die twee speerpunten - geschiedenis en didactiek - tegelijk bij de hand.

De geschiedenis, het fundament en waar deze dansstijl vandaan komt, dat is volgens Jur cruciaal voor breakers om te weten. Daarom leggen de docenten in hun lessen uit wie een bepaalde move bedacht heeft en hoe die zich door de jaren heen heeft ontwikkeld. Als een van de vier onderdelen van hiphop is breaking in de jaren ‘70 ontstaan in de achterstandswijken van New York City. Dj’s gingen de ritmische breaks in de muziek eindeloos mixen en daarop werd gedanst door de B-Boys. Het werd een unieke manier om je te uiten, naast de andere hiphop elementen: rappen (mc-ing), graffiti en dj-ing. Die nadruk op zelfexpressie is dé basis voor deze opleiding. Studenten worden namelijk gestimuleerd om hun eigen versie van moves te ontwikkelen. En je docent perfect nadoen? Dat is juist niet de bedoeling!

De hiphopcultuur waaruit breaking is ontstaan vraagt dus om een andere methodiek van lesgeven. Daar komt weer dat gezegde naar voren: each one teach one. Het staat niet alleen symbool voor die geschiedenis, maar ook voor de community. Als breaker kom jij iets brengen, jouw unieke moves en jouw creatieve stijl, en daar kan iemand anders weer van leren. En wat jij nog niet kan, vertelt Jur, kan iemand anders jou weer leren. Het is dus een open en positieve community waarin innovatie centraal staat. Waarin je ‘jouw break’ ontwikkelt.

Die community leren kennen is dan ook een belangrijk deel van de opleiding. De docenten, die zelf allemaal actief zijn in de scene, nemen de studenten mee naar hun crews, battles en (sub)communities. Zodat de jonge dansers meteen een goede basis creëren voor hun eigen netwerk en carrière. Met de vier facetten - foundation, competitie, podium en community - wordt het curriculum van de opleiding opgebouwd, en ieder jaar weer door verschillende docenten en projecten uitgelicht en verdiept. Dat breaking in 2024 voor het eerst een Olympische sport is geeft deze dansstijl momenteel een extra dimensie. Jur noemt de studenten dan ook ‘dansende atleten’. Ze trainen een paar keer per week tijdens gym-sessies in de nabijgelegen sportschool om sterker en fitter te worden.

Door dit interview heb ik meer geleerd over de breaking-scene, waar ik niet zo bekend mee was. Hierdoor ben ik geïnspireerd geraakt om eens wat vaker buiten mijn comfort zone te treden. Ik realiseerde me bijvoorbeeld dat het voor mij niet vanzelfsprekend is om hiphop muziek te gebruiken in mijn lessen. Terwijl ik het heel belangrijk vind om verschillende muziekstijlen te gebruiken, ook in de lessen peuterdans die ik geef. Dit gesprek heeft mij ertoe aangezet om dat vaker te doen. Zo vond ik een hiphopnummer dat paste bij het thema van een dansles die ik onlangs gaf. Verder trok ik die les danssneakers aan, terwijl ik normaliter op balletschoenen lesgeef. Zo kregen mijn bewegingen vanzelf een andere kwaliteit. Het voelde meer eigentijds.

Mijn tip als dansdocent is dan ook om deze podcast te beluisteren én om eens muziek te kiezen die buiten je comfortzone ligt. Behalve dat het natuurlijk goed is voor je leerlingen om bijvoorbeeld een bekende choreo op hele andere muziek uit te voeren, is het ook goed voor je eigen bewegingsvocabulaire. En dat sluit dan weer mooi aan bij hetgeen de opleiding breaking doet: het stimuleren van ‘je eigen break’ bij de studenten.

Sanne Fokkens.

DANSDOCENT VAN DE TOEKOMST

Met de podcast ‘Dansdocent van de Toekomst’ houden wij jullie op de hoogte van trends op het gebied van danseducatie! Sanne Fokkens, redacteur van Dansdocent.nu, gaat namelijk in gesprek met de artistiek leiders van de opleidingen Docent Dans van dansacademies in Nederland en Vlaanderen. Enkele vragen die aanbod komen zijn: Wat is daar de afgelopen tien jaar veranderd in het curriculum? Hoe kunnen dansdocenten hun leerlingen het beste voorbereiden op zo’n opleiding? En hoe zien zij de ‘dansdocent van de toekomst’?

Luister ook naar...