Simone Kleinlooh: “Het gaat erom hoe de cliënt zich voelt als die danst”

Simone Kleinlooh (56 jaar) is danstherapeut en programmaleider van de master Danstherapie aan Codarts Rotterdam. In de jaren ‘90 deed ze zelf deze opleiding. Ze heeft daarnaast dertig jaar werkervaring als dansdocent en heeft 26 jaar lang een eigen balletschool gehad. Momenteel doet ze een PhD in Personality Disorders en Dance Movement Therapy aan de Erasmus universiteit in Rotterdam.

TRENDS & CURRICULUM | Bij de dertiende podcast over de ‘Dansdocent van de Toekomst’ ging redacteur Sanne Fokkens in gesprek met Simone Kleinlooh, programmaleider van de master Danstherapie bij Codarts Rotterdam. Deze deeltijdopleiding is sterk geworteld in de kunsten. Kandidaten moeten een sterke dansachtergrond hebben om te worden toegelaten en de studenten leren de kracht van dans grondig te onderbouwen. Overweeg jij om danstherapie te gaan studeren? Beluister dan de podcast! Of lees Sanne’s reflectie op het interview.

Reflectie: ‘Magical moments’ creëren

Volgens Simone Kleinlooh kan de ‘danstherapeut van de toekomst’ dans inzetten om verandering bij de cliënt teweeg te brengen. De opleiding waar zij leiding aan geeft heet niet voor niks ‘danstherapie’, in plaats van ‘dans- en bewegingstherapie’. Van kandidaten voor de opleiding wordt ook verwacht dat ze al veel danservaring hebben, iets wat bij de audities van andere opleidingen danstherapie meestal minder belangrijk is. Bij Codarts Rotterdam geloven ze dus echt in de kracht van dans! De studenten leren daar ook over te praten: wat dans met mensen doet. 

Dat zette me aan het denken: is dat niet iets wat wij allemaal willen als dansdocenten, dat het dansen bij onze leerlingen een positieve verandering - zoals meer zelfvertrouwen - teweegbrengt? Hoe doe ik dat al? En, hoe kan ik dat nog meer doen?

Simone noemt het ‘magical moments’: momenten creëren waarin verandering kan plaatsvinden. Op de vraag hoe we die momenten teweeg kunnen brengen, antwoordt ze dat het gaat over hoe cliënten - of leerlingen - zich voelen als ze dansen. Ze zegt: “En hoe je dan danst, dat maakt geen fluit uit. . . . Jouw oordelen, wat wel en niet mooi is, wat natuurlijk heel erg speelt in de kunsten, dat is niet belangrijk. Het gaat erom hoe de cliënt zich voelt. En als die een gevoel krijgt van geluk, of van ‘mooiigheid’, of van ontspanning of van kracht: dan ben je al een heel end!” Volgens haar zouden we daarom ook wat vaker zonder spiegels moeten dansen, zodat onze leerlingen meer in hun lijf kunnen zakken. 

Om in een danstherapeutische sessie een verandering te bewerkstelligen doe je volgens Kleinlooh aldoor onderzoek: “Vanuit je observatie, je somatische reactie: dat wat je merkt in je eigen lijf als je met deze persoon werkt. Je verzamelt informatie van de diagnose, of van het verleden van de cliënt én wat er in het moment gebeurt. En dat moet je allemaal op dat moment bij mekaar verzamelen, moet je er een analyse op los laten en dan een interventie doen.” Als danstherapeut doe je dus heel veel tegelijkertijd! Daar is een gedegen opleiding voor nodig. Niet voor niks duurt de master Danstherapie bij Codarts daarom drie jaar (deeltijd). 

Het bewust creëren van magische momenten door tijdens een dansles ook te ervaren wat er bij de leerlingen speelt - naast het geven van de dansles zelf - vind ik best lastig. Als dansdocent ben ik daar ook niet op getraind, althans, niet zo intensief als een danstherapeut. Maar het meebewegen met je leerling(en) is wel een tool die kan helpen. Daar werd eerder al over gesproken, bijvoorbeeld in podcast 10 over de bacheloropleiding Vaktherapie van Zuyd Hogeschool. Sinds dat gesprek lukt het me om bij kinderen vaker of sneller te benoemen wat ik qua gevoel of beweging bij hen zie gebeuren, wat onze communicatie verbetert. 

Ik moet bij ‘magische momenten’ ook denken aan een peuter van drie jaar, die in mijn peuterdansles tegen mij zei dat het kunst was wat wij deden! Het woord ‘kunst’ alleen al, uit de mond van een driejarige! Maar dat is dus ook wat deze master in Rotterdam uniek maakt: die geworteldheid in de kunsten, dat is van waaruit gedacht, gewerkt en geleefd wordt. In hetzelfde gebouw zit een dansacademie, conservatorium en circusopleiding. 

Mijn ‘research’ doe ik toch meer onbewust denk ik, maar een veilige omgeving creëren waarin ‘alles’ kan en mag is wel één van mijn talenten. Dat doe ik door zelf lekker gek te doen, maar ook door mij kwetsbaar op te stellen en daarmee mijn leerlingen uitnodigen hetzelfde te doen. Of door letterlijk te zeggen dat bij deze les alles kan en mag en dat je ‘gek’ mag doen. En als een improvisatie nog net te spannend is, dan geef ik aan dat het nu nog niet hoeft, misschien later. Door mijn leerlingen de ruimte te geven hoop ik zelf die ontwikkeling bij mijn leerlingen te bewerkstelligen.

Simone legt ook uit hoe danstherapeuten zich in een sessie richten op het ‘gezonde stuk van de cliënt’ in plaats van het probleem. Die woorden intrigeren mij eveneens. Het doet me denken aan een leerling van mijn musicalles die heel timide binnen kwam, bijna niet durfde, maar tijdens de lessen vooraan ging staan, wilde zingen, dansen, toneelspelen en zo meer zelfvertrouwen én extra rolletjes kreeg! Iets wat de ouders verbaasden, omdat de leerling er thuis verder weinig over losliet. Waardoor of waarom de leerling timide was is mij nog onduidelijk, maar dat de leerling uit zichzelf vooraan ging staan en zo aangaf te willen zingen, dansen en toneelspelen… Dat geeft denk ik de ‘gezonde’ interesse weer! Dát zag ik en heb ik gestimuleerd. Nu is de leerling niet meer timide. 

Wat is het toch geweldig om leerlingen via dans te kunnen helpen! 

Sanne Fokkens.

Lees je liever het interview? Log dan in om toegang te krijgen tot de rest van dit artikel!


Dansdocent van de Toekomst

Met de podcast ‘Dansdocent van de Toekomst’ houden wij jullie op de hoogte van trends op het gebied van danseducatie! Sanne Fokkens, redacteur van Dansdocent.nu, gaat namelijk in gesprek met de artistiek leiders van de opleidingen Docent Dans van dansacademies in Nederland en Vlaanderen. Enkele vragen die aanbod komen zijn: Wat is daar de afgelopen tien jaar veranderd in het curriculum? Hoe kunnen dansdocenten hun leerlingen het beste voorbereiden op zo’n opleiding? En hoe zien zij de ‘dansdocent van de toekomst’?

Sanne Fokkens

Sanne Fokkens is redacteur Trends & Curriculum. Ze studeerde Theaterwetenschap aan de UvA en Docent Dans bij ArtEZ. Ze heeft zeventien jaar werkervaring als allround dansdocent, choreograaf, dramaturg en consultant. Ze schreef voor Dans Magazine en werkte als adviseur dans bij Kunstfactor (voorloper van LKCA). Daarnaast is zij oprichter en was ze artistiek coördinator van Stichting Danstheater VOS. Voor Dansdocent.nu gaat Sanne in gesprek met de artistiek leiders van dansacademies in Nederland en Vlaanderen en onderzoekt ze hoe het vak dansdocent zich aan het ontwikkelen is.