In de spotlight: balletdocent en 'oude rot' Karin den Os
IN THE SPOTLIGHTS | Balletdocente Karin den Os (70 jaar) is een echte oude rot in het vak. Na vijftig jaar werkervaring is ze nog steeds actief; samen met haar dochter Marijke de Roo runt ze hun balletstudio in Rijswijk (NL). Karin’s expertise is het opbouwen van een hechte band met haar leerlingen en het stimuleren van hun zelfvertrouwen. Wil je meer weten over deze ervaren dansdocente? Lees dan snel verder!
Waar heb jij de opleiding tot dansdocent gevolgd?
De opleiding tot danseres en dansdocente heb ik gevolgd bij Riet van Os in Den Haag, zo’n vijftig jaar geleden. Zij leidde dansleerlingen op in het vak en begeleidde hen om professioneel danseres te worden. Toen ik 19 jaar oud was heb ik gedanst als balletdanseres bij de Zuid-Nederlandse Opera in Maastricht. Hoewel ik het dansen op het toneel fantastisch heb gevonden lag mijn hart toch meer bij het lesgeven en overbrengen van de passie van het klassieke ballet op leerlingen als dansdocent zijnde.
Hierna heb ik een staatsexamen voor pedagoog gedaan bij wat toen nog de Scapino Academie was in Amsterdam en later de Nationale Balletacademie werd. Dat beviel heel goed! Destijds bestonden er nog geen opleidingen voor dansdocent. Hierdoor heb ik veel lessen die je tegenwoordig op de dansacademies standaard krijgt particulier moeten volgen. Bijvoorbeeld: anatomie, dansgeschiedenis, muziek, pedagogiek en didactiek.
Welke dansdocent heeft de meeste invloed gehad op de dansdocent die jij geworden bent?
De meeste invloed hebben Leonie Kramer en Marjan Sarstadt op mij gehad. Dit komt door hun bevlogenheid voor het dansvak en de uitstekende kwalitatief goede balletlessen die zij altijd hebben aangeboden. De rustige opbouw die zij in hun eigen balletlessen hadden en hun focus op blessurepreventie komt niet veel meer voor. Deze manier van lesgeven is er een die ik vandaag de dag met me mee neem tijdens het geven van mijn eigen balletlessen.
Met welk leerdoel ben jij momenteel in jouw lessen bezig? Hoe heb je dat vormgegeven?
Dat is voor mij in elke les anders vanwege leeftijdsverschil, niveau en talent. Hierdoor heb ik verschillende leerdoelen passend bij de les qua leeftijd en niveau. Ik geef dit meestal vorm door mijn lessen een goede opbouw te geven die te maken heeft met hetgeen waar ik aan werk en te werken met discipline en visualisatie van de oefeningen. Ik vraag mijn leerlingen dus ook ‘in je hoofd te blijven oefenen’ om de vertaling naar het lichaam soepeler te maken. Hun zelfcorrigerend vermogen stimuleer ik door de leerlingen ook zelf na te laten denken. Ik laat ze bijvoorbeeld in de spiegel kijken waar hun lichaamshouding of fysiek nog aandachtspunten nodig hebben die in ballet van groot belang zijn.
Wat is jouw expertise als dansdocent?
Mijn expertise is het opbouwen van een sterke band met mijn leerlingen, zodat zij naast danstechnische vaardigheden ook hun zelfvertrouwen ontwikkelen. Ik probeer zoveel mogelijk een veilige omgeving te creëren waarin onze leerlingen de mogelijkheid hebben hun eigen kwaliteiten te ontdekken. Dit doe ik door veel te blijven communiceren met mijn leerlingen en naar hen te luisteren zodat zij zich gehoord en gezien voelen. Het is een wederzijdse band van vertrouwen en respect zodat er een veilige omgeving kan ontstaan om jezelf te zijn en te blijven.
Hierdoor ontwikkelen mijn leerlingen naast inzicht in de techniek van het klassieke ballet ook inzicht in zichzelf en bewustwording van hun eigen talenten. Ook ontwikkel ik hierdoor een sterke band met mijn leerlingen en weten ze goed wat ze aan mij hebben als docent, en ik aan hun als leerling zijnde. Het geeft mij ontzettend veel voldoening als ik mijn leerlingen zie groeien en stralen van zelfvertrouwen. Het is de reden dat ik dit vak al zo lang uitoefen!
Waar haal jij jouw inspiratie voor nieuw lesmateriaal vandaan?
Door het zelf jarenlange volgen van balletlessen bij het Koninklijk Conservatorium in Den Haag en het volgen van speciale lessen voor dansdocenten. Verder kijk ik graag naar lessen van andere dansdocenten, bezoek ik geregeld bezoeken dansvoorstellingen en houd ik contact met verschillende collega's in het werkveld. Ook collega's die andere dansstijlen geven vind ik vaak inspirerend en krijg ik nieuwe ideeën en energie van.
Welke muziek gebruik jij graag in jouw balletlessen?
De muziek die ik op dit moment graag gebruik is van David Plumpton. Deze muziek vind ik erg inspirerend en zeer muzikaal om te gebruiken in mijn lessen. De muziek die ik veel in het verleden heb gebruikt is van balletpianist Jan Schouten, al veertig jaar verbonden aan Nederlands Dans Theater en de dansvakopleiding van het Koninklijk Conservatorium. Soms gebruik ik ook muziek van de grote bekende balletten. Daarnaast is muziek van Arjo de Koning ook altijd geschikt om te gebruiken in de lessen. De muziek van Ludovico Einaudi gebruik ik voor het maken van choreografieën of om inspiratie op te doen.
Wat moet er volgens jou gebeuren om de sociaaleconomische status van dansdocenten te verbeteren?
Er zou meer controle moeten komen in de vorm van kwalificatie voor zowel dansdocenten als dansscholen. Zodat niet iedereen die ooit een dansles heeft gevolgd zichzelf tot dansdocent benoemt of een eigen dansschool opstart zonder kennis van zaken en zonder gedegen pedagogische en didactische opleiding. Ons vak is een serieus vak! Ik denk dat de behoefte aan erkenning groot is in de danssector én in de cultuursector in het algemeen.
Begin dit jaar heb je de studio overgedragen aan je dochter. Marijke, wat bewonder jij aan jouw moeder?
Ik bewonder mijn moeder om haar ijzersterke doorzettingsvermogen, drive en wilskracht om haar grootste passie al zo lang te kunnen uitoefenen. Haar karakter, warmte en openhartigheid zijn een sterke kracht in haar en een om te bewonderen en mee te nemen in mijn eigen mogelijkheden als docent. De manier waarop ze haar balletstudio al vijftig jaar heeft weten te laten groeien is fantastisch en een geweldige prestatie! Zij was - en is nog steeds - mijn rolmodel in wat vooral wel te doen en wat vooral niet te doen als het gaat om de expertise, levenservaring en de balletstudio te leiden. Zij is naast een fantastische moeder ook een geweldige dans docent en van haar heb ik alle fijne kneepjes van het vak geleerd. Zij heeft me altijd gesteund en staat altijd voor me klaar. Het is fijn om te mogen zeggen dat ik samen met mijn moeder werk in het meest fantastische vak dat er bestaat!
IN DE SPOTLIGHT
Dansdocent ben je omdat het je passie is, maar wat meer respect en erkenning zou ook fijn zijn. Toch? Daarom interviewen wij regelmatig leden van Dansdocent.nu om hen in de schijnwerpers te zetten en de aandacht te geven die zij verdienen. We vragen hen waarom ze dansdocent zijn geworden, hoe ze het ervaren en wat ze nog zouden willen meemaken. Ook interviewen we regelmatig vooraanstaande en populaire dansdocenten. Laat je inspireren door deze mooie mensen!