In de spotlight: dansdocent en theaterwetenschapper Sanne Fokkens
INTERVIEW | Sanne Fokkens (42 jaar) is een veelzijdige dansdocent met 18 jaar werkervaring. Ze is franchise docent bij de Telekids Musicalschool en RTL Talent Academy en geeft daarnaast onder eigen naam danslessen aan peuters en senioren. Ze geeft les in moderne dans, zingen én acteren. Sinds dit jaar is ze ook redacteur ‘Trends & Curriculum’ bij Dansdocent.nu en gaat ze in gesprek met de artistiek leiders van de opleidingen Docent Dans. Zo komt haar masterstudie Theaterwetenschappen ook weer van pas! Wil je meer weten over Sanne? Lees dit interview!
Waarom heb je ervoor gekozen om dansdocent te worden?
Vanaf kleins af aan zei ik: ik wil eerst moeder worden en daarna danseres. Beide is inmiddels gelukt! Toch wel in omgekeerde volgorde! Ja, danseres wilde ik worden. Ik deed de Algemene Dans Vooropleiding in Amsterdam: maar kreeg vaak te horen dat ik technisch niet goed genoeg was. Danseres worden zou een moeilijke weg worden zeiden ze me, docent dans zou wel goed kunnen.
Uiteindelijk koos ik voor mijn vwo-diploma, maar ik bleef vele lessen per week volgen bij Balletschool de Toverfluit. Na een ongeluk met skiën, moest ik geopereerd aan mijn knie en lange tijd revalideren. Ondertussen begon ik aan de de studie Theaterwetenschap van de UvA, wat ik met veel plezier volgde. Maar natuurlijk ook intensief dansen ernaast, elke dag: bij de 5 O'Clock Class in Amsterdam.
Na twee jaar audities doen, werd ik aangenomen in Arnhem. En weet je wat de artistiek leidster tegen mij zei toen ze me vertelde dat ik was aangenomen? "Waarom heb jij niet bij uitvoerend auditie gedaan?" Toch ben ik blij dat ik docent ben geworden. Ik kan zo veel nu: lesgeven, choreograferen, dansen en ondernemen. In de zomers schreef ik aan mijn scriptie Theaterwetenschap en studeerde uiteindelijk voor beide studies af.
Hoe is de opleiding tot dansdocent je bevallen?
Ik heb mijn opleiding Docent Dans bij ArtEZ gedaan, in Arnhem. Na het eerste jaar koos ik Flamenco als afstudeerrichting, naast de vaste vakken klassiek, modern, improvisatie en CKV. Maar ik bleek de enige. Zij konden dit niet niet alleen voor mij regelen en toen moest ik jazz als afstudeerrichting volgen. Dat was geen makkelijke weg. Ik vind jazz en modern jazz een heerlijke stijl en ik heb veel geleerd, maar het blijft natuurlijk een pijnpunt. Achteraf, dat is nu 18 jaar geleden, denk ik wel dat ik er uiteindelijk meer aan heb. Want ik gebruik de jazz techniek in al mijn lessen. Geluk bij een ongeluk, zullen we maar zeggen!
Ik vond het een veeleisende, maar zeer diverse opleiding. De stages als docent, het optreden met je klas en de vakken die we samen met de andere opleidingen docent (theater, muziek en beeldend) deden, vond ik geweldig! Het technisch vergelijken wat onze docenten constant deden, vond ik lastig. Ik had graag gewild, zoals dat nu meer is, dat er gekeken werd naar je individuele kwaliteiten. Zoals ik dat ook met mijn leerlingen doe. Ons samen afvragen ‘Wat maakt jou uniek en waar ben jij goed in?’ We zijn geen eenheidsworst!
Wat is de meerwaarde van jouw studie Theaterwetenschappen voor jou als dansdocent?
De meerwaarde van deze studie is dat ik vooral dramaturgisch en choreografisch beter heb leren kijken en maken! Dat oog gebruik ik in mijn choreografieën, presentaties en bij de voorstellingen van de musicallessen. Daarin geef ik eveneens het onderdeel acteren, dus mijn studie wordt ten volle benut. En ik heb leren schrijven! Dat gebruik ik nu weer bij Dansdocent.nu en voorheen bij subsidieaanvragen en mijn baan als adviseur dans bij Kunstfactor (nu LKCA).
Op welke prestatie ben jij het meest trots?
Dat ik al mijn lessen in eigen beheer geef en daarin (voor een groot deel) zelfvoorzienend ben. Ik heb het allemaal zelf opgezet from scratch. Het feit dat ik dat kan, in mijn eentje, maakt me trots. Ook al gaan er soms leerlingen weg, ik vind altijd een weg of manier om weer andere leerlingen te bereiken en dat er dan kinderen en dames zijn die jaren bij je op les blijven. En peuters die vier worden en naar school gaan en dan doorstromen naar mijn musicallessen... Dat is fantastisch! Dan moet ik wel iets goed doen, toch? Dat geeft vertrouwen in mijn onderneming èn mijzelf.
Ook heb ik een dansgezelschap opgericht, dat nog steeds bestaat: Danstheater VOS. VOS wil moderne dans toegankelijk maken voor iedereen. We zijn begonnen met moderne danstheatervoorstellingen voor ouderen in woonzorgcentra en verpleeghuizen. Later zijn we projecten gaan doen met ouderen en kinderen samen. Na negen jaar hard werken voor weinig geld, naast een vaste baan en meerdere veranderingen binnen de organisatie, was mijn eigen leven ook totaal veranderd. Ik had geen vaste baan meer door de (toenmalige) bezuinigingen en wel twee kinderen en een koophuis. Ik moest kiezen en koos voor de zekerheid van mijn ambacht als dansdocent! Gelukkig bestaat Danstheater VOS wel nog steeds.
Wat doe je als redacteur van Dansdocent.nu?
Sinds maart maak ik podcasts over de ‘Dansdocent van de Toekomst’ en schrijf ik artikelen voor de rubriek ‘Trends & Curriculum’. Dat vind ik heerlijk omdat ik op een andere manier inhoudelijk met mijn vak bezig kan zijn. Ik geniet ervan om de artistiek leiders te interviewen van de opleidingen Docent Dans, daarover na te denken en er dan een reflectie over te schrijven. De belangrijkste tips voor ons dansdocenten probeer ik dan ook weer in de praktijk te brengen. Zoals het beter letten op techniek, meer improvisatieopdrachten geven, inspiratie halen uit de natuur en leerlingen leren hoe je je mening geeft.
Televisiepresentatrice had ik ook graag willen worden, ook pogingen voor gedaan. Ik ben een duizendpoot en verdiep me graag in nieuwe dingen, maar ik houd dan ook van afwisseling en avontuur. Gelukkig kan ik dat presenteren en interviewen nu kwijt in mijn podcasts!
Waar haal je jouw inspiratie voor je danslessen vandaan?
Als mens denk ik dat ik een zeer betrokken mens ben, sowieso, maar dus ook bij mijn cursisten. Ik geef les in het stadsdeel (Amsterdam-Noord) waar ik woon en werk en ik ben in deze stad geboren! Mijn inspiratie haal ik ook graag uit mensen: voor mijn choreografieën, voor mijn lesideeën, voor de muziek. Dus dan moet je daar een goeie band mee opbouwen. Ik ben oprecht geïnteresseerd in hen en ik krijg daar energie van! En het fijne is, dat zij dan ook geïnteresseerd zijn in mij. Krijg ik ook nog een beetje - extra - aandacht. hihi! Ik denk dat elke dansdocent op deze manier haar of zijn eigen mensen aantrekt. Ik trek dát soort mensen aan. Gelukkig!
Met welk leerdoel ben jij momenteel in jouw lessen bezig?
Met mijn peuters werk ik aan de coördinatie van de benen: schuiven over de vloer en stappen. Daarvoor gebruik ik de step als voorbeeld en inspiratie. Dus bewegingen alsof je gaat steppen. De peuters kennen de step, dus dat sluit mooi aan bij hun belevingswereld en het is een speelse voorbereiding op de tendu: ‘het door de vloer schuiven’.
Met mijn Moderne Dans-dames werken we nu aan bewegingen uit Rosas danst Rosas (1983/1997), van choreografe Anne Teresa De Keersmaeker van het Belgische gezelschap Rosas. Met deze bewegingen leer ik hen timing, inleving en dynamiek aan. Mijn toenmalige samenwerkingspartner Dance Connects kwam met deze website over de choreografie van Rosas danst Rosas aanzetten. Omdat ik houd van het werk van Anne Teresa De Keersmaeker en met name dit werk, triggerde dat mij meteen. Dat je dan met deze ‘alledaagse’ bewegingen in combinatie met de timing en dynamiek een bepaald gevoel kan overbrengen is voor hen een nieuwe ervaring. Sommigen vinden het fantastisch, anderen vinden het vreselijk. haha!
Bij de Telekids Musicalschool en RTL Talent Academy werken we met name repertoire gericht: het is vooral het instuderen van materiaal, maar ook het samen maken van musicals. Dus met hen werk ik ook veel met improvisatieopdrachten en probeer ik de basis van dansen, zingen en acteren bij te brengen. Dat ik dan wat meer theatraal met deze kinderen tussen de 4-14 jaar oud aan de slag kan, past weer heel erg bij mijn studie Theaterwetenschap!
Met wie zou je nog willen samenwerken?
Met de Vlaams-Marokkaanse choreograaf Sidi Larbi Cherkaoui voor het prachtige bewegingsidioom dat hij heeft. Met regisseur Alain Platel vanwege de menselijke, unieke en buitengewone stukken die hij maakt. Met Lucia Marthas om haar ervaring als ondernemer, dansdocent en artistiek leidster. Bij Sidi zou ik dan in de leer willen gaan als danseres: zijn bewegingsidioom leren kennen en ervaren. Bij Alain zou ik dan mee willen lopen als dramaturg, regie-assistent of mede-maker. Om zo te leren hoe hij voorstellingen maakt. En bij Lucia ‘gewoon’ over haar schouder mee kijken, overal naar toe! Kijken hoe zij lesgeeft, leidinggeeft en onderneemt. Wat is haar gouden tip?!
Wat moet er volgens jou gebeuren om de sociaaleconomische status van dansdocenten in de maatschappij te verbeteren?
Van mijn parttime werk zou ik mezelf kunnen onderhouden, maar gelukkig heb ik een partner met een vaste baan waardoor we een huis en kinderen kunnen betalen. Vorig jaar heb ik voor het eerst mijn prijzen omhoog gedaan. Dat vond ik spannend, maar niemand is daardoor weggelopen! In een stadsdeel als Amsterdam-Noord wil je niet te hoog zitten qua prijs en de keuze is inmiddels reuze in dans en theater hier, maar je wilt ook serieus genomen worden.
Ik ben op de goede weg, maar het kan nòg serieuzer! Wij mogen onze leerlingen (en ouders) opvoeden over dat we professioneel zijn opgeleid, wat het kost (inhoudelijk en financieel) om les gegeven, dingen aan te leren en om een dans- of theatervoorstelling te maken. Zodat het besef dat kunst niet gratis kan, langzaam gaat verdwijnen en de waardering ervoor toeneemt. Ik probeer dat regelmatig mee te geven: als lessen gesubsidieerd worden en dus gratis of voor bijna niets worden aangeboden, dan vertel ik hoe dat zit. Bij Danstheater VOS zetten wij het altijd op de factuur, hoeveel de voorstelling daadwerkelijk kostte en welk deel er gesubsidieerd werd.
IN DE SPOTLIGHT
Dansdocent ben je omdat het je passie is, maar wat meer respect en erkenning zou ook fijn zijn. Toch? Daarom interviewen wij regelmatig leden van Dansdocent.nu om hen in de schijnwerpers te zetten en de aandacht te geven die zij verdienen. We vragen hen waarom ze dansdocent zijn geworden, hoe ze het ervaren en wat ze nog zouden willen meemaken. Ook interviewen we regelmatig vooraanstaande en populaire dansdocenten. Laat je inspireren door deze mooie mensen!