Het begin van een nieuwe (hedendaagse) danswereld in Marokko

Een scene uit Gezelschap Telles Quelles/Tel Quels van Dans6t , gechoreografeerd door Bouziane Bouteldja.

YOUNG DANCE PROFESSIONAL | Dansdocent en antropoloog Ilja woont inmiddels al een paar maanden in het Noorden van Marokko. In Tetouan gaf ze danslessen aan kinderen en jongeren in opvangtehuizen. Het project gaf haar voldoening, maar maakte haar soms ook eenzaam. Op zoek naar verbinding met andere dansers besluit Ilja verder te reizen naar de stad Tanger. Daar laten inspirerende ontmoetingen haar zien waar de hedendaagse dans in Marokko vandaan komt: niet vanuit dansacademies, gezelschappen en instituten, maar vanaf de straat. 

“Er is hier niks”

“Maar mam, wat móét ik hier nu mee?!” riep ik een paar maanden geleden in mijn telefoon. Vanuit Tetouan in Noord-Marokko bel ik regelmatig gefrustreerd naar het thuisfront. Die keer was de aanleiding Doua, een geweldig intelligent en creatief meisje met een groot talent voor dans. Ik ontmoette haar tijdens mijn project met twee opvangcentra voor kinderen in kwetsbare situaties. Ze was nog maar acht jaar en had nog nooit dansles gehad, maar verblufte mij wekelijks met haar bevlogen improvisaties en haar hoge leertempo. 

De vreugde die elke les van haar gezichtje afspatte, had mij aangezet tot een zoveelste Google-poging om een vervolgtraject voor haar te vinden zodat ze kan blijven dansen. Radeloos vertelde ik mijn moeder: “Ze is zo getalenteerd mam, maar er is hier níks! Waar stuur ik haar naartoe als mijn project klaar is? Dit meisje hoort op een vooropleiding thuis, maar er is hier in de verste omgeving niets van zoiets te vinden!”

Denkfout

“Er is hier niks” - daar maakte ik een grote denkfout. De weken daarna las ik een belangrijk boek: Moroccan Theatre: between East and West door Khaled Amine, professor in performance studies aan Abdemalek Essaadi University in Tetouan. Hij schrijft hoe de Franse en Spaanse kolonisten destijds dachten dat, omdat er in Marokko geen klassieke theaters bestonden zoals zij die kenden (met een tribune, een podium en een script), er hier geen theaters bestonden. 

Vervolgens draagt Amine allerlei rijke voorbeelden aan van hoe theater in de Marokkaanse cultuur verweven zit in rituelen en volksvertellingen. En zelfs in het onderhandelen op de markt, wat met een beetje overgave uit kan groeien tot een rollenspel – semi-geïmproviseerd en semi-geregisseerd door allerlei ongeschreven gedragscodes. 

Oef. Als antropoloog schaamde ik me wel eventjes toen ik mij realiseerde dat ik dezelfde overhaaste conclusie had getrokken als de kolonisten. Het boek opende mijn ogen en ik werd me bewuster van de dansvormen die geworteld zitten in de cultuur. 

Benieuwd hoe de dans scene in Marokko eruit ziet? Log in om verder te lezen!


YOUNG DANCE PROFESSIONAL

Hoera! Je bent afgestudeerd als dansdocent. En nu?! Er gaat een nieuwe wereld voor je open. Je hebt al lang door dat de danswereld oneindig veel rollen en werkvormen kent. Maar welke past het beste bij jou? Onze Young Dance Professional laat zien dat je het allemaal niet meteen hoeft te weten. Dit jaar vertelt Ilja Geelen hoe zij op eigen tempo dans herontdekt zonder de regels van een opleiding. Al dansend, docerend, makend, ondernemend en onderzoekend reist ze naar onder andere Frankrijk en Marokko. Daarvoor verbreedt zij letterlijk haar horizon.

Ilja Geelen

Ilja Geelen is redacteur Young Dance Professional. In 2019 studeerde ze af aan de bacheloropleiding Docent Dans bij ArtEZ in Arnhem. Daarna volgde ze de master Culturele Antropologie en Ontwikkelingsstudies aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, waarvan ze in juni 2021 is afgestudeerd. Tijdens haar masterstudie gaf ze les in modern jazz aan leerlingen tussen de 6 en 60 jaar oud, en schoolde ze zich bij tot jeugdtrainer boulderen in een indoor klimhal. Voor Dansdocent.nu schrijft ze over de uitdagingen die ze tegenkomt tijdens haar eerste projecten als dansdocent-antropoloog in onder andere Frankrijk en Marokko.