INTERVIEW l An Van den Broeck (53 jaar) runt al 26 jaar haar balletschool in Destelbergen. Daar helpt ze haar leerlingen - onder wie ex-leerling Nora Monsecour - zich ontwikkelen als danser én als mens. Ze heeft ervoor gekozen zich met haar school uitsluitend toe te spitsen op ballet, nadat ze in 2008 met behulp van haar bedrijfsmentor haar onderneming helemaal durfde te ‘resetten’ om kwaliteit centraal te stellen! Laat je in dit artikel inspireren door haar moed, motivatie, mindset en toekomstplannen.

Hoe oud was jij toen jij jouw eerste danspassen deed?

Ik was 10 jaar. Dat was ‘laat’. Maar na mijn eerste balletles in de Kunstacademie August De Boeck in Asse - waar ook de Belgische prinses Elisabeth balletles heeft gevolgd - wilde ik álle dagen ballet doen.

Na een jaar besloot mijn moeder me in te schrijven bij de Balletschool van Antwerpen, destijds in de Prinsstraat. Normaal moet je auditie doen voor de opleiding, maar dat had ik toen niet gedaan. Mijn moeder is namelijk een dominante vrouw en ze is gewoon binnengestapt en zei “Ik kom mijn dochter inschrijven”, waarna de leerkracht verward mijn naam noteerde en zei “Oké, ze is ingeschreven”.

Tijdens de eerste les namen ze vervolgens de namenlijst door en zagen ze dat er één naam te weinig stond. Toen vroegen ze klassikaal: “Heeft iedereen auditie gedaan?!” Maar als kind wist ik niet wat een ‘auditie’ was… en alle kinderen staken hun vinger op. Dus ik stak ook gewoon mijn vinger op! Waarna ze ervan uit zijn gegaan dat er administratief een foutje was gemaakt. En zo was ik binnen, zonder auditie!

Hoe ben je er uiteindelijk toegekomen om balletdocent te worden en een balletschool te starten?

Via een enorme omweg! Na de Balletschool heb ik Mudra - de school van Maurice Béjart in Brussel - gedaan. Mudra was een voorbereiding om klaar te zijn voor zijn stijl, want hij werkte met ‘podiumartiesten’. Je moest meer zijn dan een danser. Je moest kunnen acteren, dansen, praten op scène (podium, red.), je stem gebruiken, etc. We deden voorstellingen in Cirque Royal in Brussel, maar ook in het grote theater van Cannes en diverse grote en kleine theaters in Europa. Dat was de max, ik krijg nog kippenvel als ik eraan terugdenk!

En dan het grote drama: Béjart kreeg niet meer genoeg subsidies van onze staat en vertrok naar Lausanne in Zwitserland. Ook kreeg ik weer pijn aan mijn voeten; ik had op mijn zestiende al een operatie gehad aan mijn beide voeten vanwege Hallux Valgus. Dus mijn lichaam bleek niet helemaal geschikt voor dans op topsportniveau. Daarbij was ik eigenlijk ook net iets te atletisch gebouwd en te groot voor een carrière als ballerina. Toen ben ik in de modewereld terecht gekomen. Maar na zeven jaren internationaal gewerkt te hebben als model kwam ik er toch achter: dit is niet mijn ding.

Step aerobic was toen hip, dus ik wilde step aerobic geven. Via Walter Withof volgde ik een cursus en toen mocht ik direct beginnen. Maar de cueing tijdens aerobics is anders dan bij dans: je moet meer aftellen dan meetellen. In mijn hoofd kon ik die switch niet maken. Hij heeft toen die les moeten overnemen met de woorden “dit gaat niet”. Toen ben ik als een kaartenhuis in mekaar gezakt, want ik dacht: ik kan niks! Ik ben te oud voor mannequin, ik ben te groot om te dansen, en ik kan geen aerobics geven. Ik dacht: wat moet ik nu doen?

Tot ik op een sportbeurs de vacature “Balletschool Ann-Sophie Deweer, dringend leerkracht gezocht” zag uithangen. Ik had geen didactisch diploma, maar na een geslaagde proefles mocht ik toch meteen beginnen. Zo kwam ik weer ‘thuis’ in de balletwereld en begon ik als dansdocent. Eerst heb ik volgens de syllabus van ISTD (Imperial Society of Teachers of Dancing) les gegeven, die ik aangereikt kreeg. Maar die heb ik na een tijd volledig losgelaten omdat ik de feedback kreeg dat mijn eigen gecreëerde lesmateriaal beter werkte.

Twee jaar later - op mijn 27ste - ben ik mijn eigen balletschool begonnen, met vier leerlingen in een turnzaaltje. Ik wilde dans en ballet anders aanpakken dan mijn toenmalige werkgevers: minder commercieel, meer artistiek en op een degelijker niveau. En nu zijn we 26 jaar verder!

Hoe zorg je ervoor dat het ‘artistieke’ prioriteit kan blijven in jouw balletschool?

Via mijn toenmalige echtgenoot was ik in contact gekomen met bedrijfsmentor Martin Lammerteyn, en deze man is nog steeds mijn zakelijk klankbord. De school groeide enorm, maar ik werd langzamerhand ‘slaaf’ van mijn eigen bedrijf. Toen hebben we besloten de balletschool volledig te herstructureren. Ditmaal niet met de leerling centraal, maar met ‘An’ centraal.

“Wat wil jij als ondernemer?” had hij mij gevraagd. Ik zei: “Ik wil kwaliteit. De massa interesseert mij niet.” “Ok” zei hij, “dan heb je veel te veel leerlingen. Dan moeten we dit anders doen: minder leerlingen, lesgeld verdubbelen, en de leerlingen moeten minimaal drie keer per week les volgen”.

We hebben toen iedereen uitgenodigd en een powerpoint presentatie gehouden. Voor de ene was dit concept te elitair, de ander werd kwaad omdat die het te duur vond. Maar er waren er ook die hier ‘zeker deel van wilden uitmaken’. Zo stopte ik met de oude school, en startte ik de nieuwe. Ik werd meer een meer bekend als balletschool, maar dat wou ik ook. Ik wou een balletschool zijn, geen dansschool.

Met welk leerdoel ben jij in jouw lessen bezig?

We behandelen de leerlingen hier volwaardig en individueel. Bij mij leren ze niet alleen dansen, maar alles! Ze leren over schminken, voeding, hygiëne, mentale problemen, met elkaar omgaan in groepsverband, obstakels overwinnen, grenzen verleggen, etc. Zo zijn ze voorbereid voor het echte leven, of ze straks danser worden of niet.

In de persoonlijke gesprekken - met leerlingen, ouders en medewerkers - probeer ik hen een perspectief te bieden: wat is er wél mogelijk? De focus verleggen en de mogelijkheden zien in plaats van de beperkingen. En zo geef ik ook les: wat zijn de mogelijkheden? Want we hebben bepaalde beperkingen: de ene kan wel op pointes (spitzen, red.), de ander niet, de ene heeft hoge benen, de ander kan goed springen, etc. We gaan kijken waar we wél goed in zijn. Zo gaan we een fantastisch ballet brengen en genieten we zowel in de studio als op het podium. Daar wil ik als docent en school een verschil in maken.

Binnenkort komt er weer een recital: Coppélia. Waarom dit ballet?

De laatste voorstelling die ik zelf heb gedanst was Coppélia. Ik danste toen bij Ian Steyn en was 38. Een semi-professionele productie, en daar heb ik echt de sterren van de hemel gedanst. Dus toen zei ik: ooit wil ik mijn eigen Coppélia doen, maar aangepast. Want mijn visie is: ik wil klassieke balletten brengen, maar met een moderne touch. Dus het vlindertje wordt vervangen door een GSM, het boek is een iPad, en de kostuums zijn weliswaar balletkostuums maar niet de geveterde jodelahiti-kostuums of mazurka-kronen met linten. Het speelt zich ook af in Destelbergen en het decor is daarop aangepast. Maar ik heb lang genoeg gewacht om de juiste cast en entourage te hebben om dit te kunnen verwezenlijken want we pakken het altijd groots aan. En dat heb ik nu bereikt.

Op welke prestatie ben jij het meest trots?

Wel, ik ben de leerkracht van Nora Monsecour. Nora Monsecour was vroeger Aron Monsecour. Zij is de transgender danseres die nu het gezicht is van de Pantene reclame en de inspiratie voor de film Girl (die ook in Nederland op Netflix te zien is, red.). Zij is als kind bij mij begonnen en op haar zevende wist ik al dat ze transgender was. Ik bleek de zesde op de lijst te zijn die het mocht weten, en sta ook vermeld in haar autobiografie De weg naar mezelf. Al van kinds af aan kon ze bij mij écht haarzelf zijn, kon ze bij mij ‘meisje’ zijn zelfs voordat ze haar operaties had gehad. Ik ben enorm fier op haar en trots dat ik een steun kon - en kan - zijn in haar persoonlijke proces. Zij is degene die alles gedaan en ondergaan heeft, maar als dansdocent heb ik haar altijd bijgestaan, ook in de zware en moeilijke momenten.

En daarnaast ben ik ook enorm trots op mijn topteam: de Russische Yevgeniya Stepanova die fantastisch werkt met kinderen, beloftevolle jonge choreograaf Glen Lambrechts, en Hiroshi Wakamatsu uit japan die de balletlessen voor professionals voor zijn rekening neemt.

Met wie zou je in de toekomst nog willen samenwerken?

Janos Waleyn. Onlangs waren mijn docenten tijdelijk out, en per toeval stond plots Janos hier voor de deur. Janos is nu 24 jaar, maar was als veertienjarige gescout en heeft vervolgens zijn dansopleiding bij het Bolshoi Ballet gedaan. Daarna heeft hij gedanst bij het Mariinsky theater. Toen de coronacrisis uitbrak is hij terug naar België gekomen met het idee tijdelijk hier te blijven. Maar de grenzen bleven gesloten en terugkeren naar Rusland bleek niet meer mogelijk! Dat was voor hem een enorm drama. Hij is als jonge danser in een depressie beland en klopte per toeval bij mij aan, op zoek naar een zaal om op zichzelf te kunnen trainen.

Omdat er geen vooruitzichten waren en hij ook niet gelukkig werd van een nieuwe opleiding (verpleegkunde) bood hij plots zijn diensten vrijwillig aan. Aangezien we momenteel volop in de voorbereidingen zitten voor het recital Coppélia is er genoeg werk dat ik hem kan aanbieden. Zo zijn we begonnen met kleine werkjes, zoals het knippen van stof, assisteren tijdens de danslessen, af en toe een les overnemen of vervangen, en nu is hij mijn volwaardige productie-assistent.

Hij is helemaal aan het openbloeien en we hebben besloten om de balletschool opnieuw te resetten met hem erbij. Met zijn kennis kunnen we nog meer focussen op de vele aspecten die ballet te bieden heeft. We hebben hier al over gebrainstormd, en na het recital van Coppélia zullen we de plannen verder uitwerken. Want Janos is een topgast met een topexpertise die goud waard is!

Volg An Van den Broeck en haar school op Instagram, LinkedIn, Facebook en de website. De voorstelling Coppélia is te zien op 3 en 4 april 2022 in NTGent, en tickets zijn hier te verkrijgen.

IN DE SPOTLIGHT

Dansdocent ben je omdat het je passie is, maar wat meer respect en erkenning zou ook fijn zijn. Toch? Daarom interviewen wij regelmatig leden van Dansdocent.nu om hen in de schijnwerpers te zetten en de aandacht te geven die zij verdienen. We vragen hen waarom ze dansdocent zijn geworden, hoe ze het ervaren en wat ze nog zouden willen meemaken. Ook interviewen we regelmatig vooraanstaande en populaire dansdocenten. Laat je inspireren door deze mooie mensen!