Nieuwe gratis reader en alles over de Fair Practice Code
Afbeelding: Fair Practice Code.
FAIR PRACTICE | Ben jij al bekend met de Fair Practice Code? Die zorgt ervoor dat jij eerlijk betaald wordt voor je werk. Maar ook dat je zelf op een eerlijke manier met je collega’s en publiek omgaat. Dat klinkt vanzelfsprekend, maar dat is het helaas niet altijd. Daarom publiceerde de Boekmanstichting een gratis online reader, waarin ze evalueren of de code wel goed wordt toegepast in de praktijk. In dit extra uitgebreide nieuwsbericht leggen wij in simpele taal de Fair Practice Code voor je uit.
Fair Practice Code
De Fair Practice Code is een gedragscode. Zulke codes, of sets van afspraken, bestaan op allerlei niveau’s. Misschien hing er op jouw basisschool wel zo’n lijst met gedragsregels aan de muur van het klaslokaal. Een set van regels die je, onder leiding van de leerkracht, samen met je klasgenoten had opgesteld. Ondertekend door alle leerlingen, die daarmee aangeven dat ze de regels begrijpen, erin geloven en hun best doen zich eraan te houden. De Fair Practice Code is eigenlijk een grotere, professionelere versie daarvan. In dit geval speciaal voor mensen en bedrijven die werken in kunst, cultuur en de creatieve sector. In dit nieuwsbericht lees je, in simpele taal, meer over de inhoud van de code.
Boekmanstichting
De Fair Practice Code werd al in 2017 opgesteld. De cultuursector heeft dus inmiddels een aantal jaren de tijd gehad om de afspraken toe te passen in de praktijk. Er is volop geëvalueerd. Er zijn fouten gemaakt en successen geboekt. De Boekmanstichting brengt die ervaringen nu samen in een evaluerend document.
De Boekmanstichting is een kenniscentrum voor kunst, cultuur en beleid. Zij verzamelen en delen kennis over actuele thema’s. Hun nieuwe document over de Fair Practice Code is gratis online beschikbaar: Boekman Extra #37: Fair Practice Code. Ook de Fair Practice Code zelf is open toegankelijk op fairpracticecode.nl.
Wat staat er in de code?
De Fair Practice Code heeft als doel: een rechtvaardige en duurzame culturele sector. De afspraken zijn bijvoorbeeld bedoeld om individuele kunstenaars te beschermen tegen uitbuiting. Zo mag je volgens de code niet zomaar een onbetaalde stageplaats aanbieden. Of heel veel ontwerpers mee laten doen aan een prijsvraag, waarvan je er uiteindelijk maar één betaalt voor diens idee.
Ook transparantie is een belangrijk thema. Dat wil zeggen: culturele instellingen en zelfstandigen moeten open zijn over hoe ze werken, en dat kunnen uitleggen. Dus niet zomaar cijfertjes en beslissingen wegmoffelen!
De code besteedt ook aandacht aan inclusie en diversiteit. Cultuur moet toegankelijk worden gemaakt voor iedereen. Mensen mogen niet worden uitgesloten vanwege bijvoorbeeld hun afkomst, uiterlijk of beperking. We moeten samen actief ons best doen om mensen te betrekken. Vooral degenen die tot nu toe minder makkelijk toegang krijgen tot kunst en cultuur. Iedereen moet kunnen meedoen, als publiek maar ook als kunstenaars, makers, leidinggevenden, etc.
Duurzaamheid in de Fair Practice Code
Het begrip ‘duurzaamheid’ betekent in de Fair Practice Code niet ‘minder lang douchen’ of ‘afval scheiden’. Het gaat in de code specifiek over de duurzaamheid van de culturele sector. Dat wil zeggen: denken aan de lange termijn. Dus bijvoorbeeld niet al je geld en middelen nu opmaken voor snelle resultaten. Of samenwerken op zo’n manier dat er één keer iets moois uit komt, maar dat daarna niemand meer met je verder wil. Of al je kennis voor jezelf houden omdat je bang bent dat iemand je plekje inneemt. In positieve zin betekent duurzaamheid dus: investeren in talentontwikkeling. Maar ook slim investeren en solidair zijn.
Eis een eerlijke vergoeding
Wat betekent dat voor jou? Bijvoorbeeld: een eerlijke vergoeding vragen voor je werk. Wist je bijvoorbeeld dat een eerlijk uurloon voor een zzp-dansdocent minstens €42,67 is? Maar wat heeft dat dan met duurzaamheid en solidariteit te maken? Als jij een (te) lage vergoeding accepteert omdat je je werk zo leuk vindt, dan hebben ook andere dansers/docenten daar last van! De norm gaat omlaag en de vergoeding wordt voor iedereen lager. Sommige dansers hebben misschien die luxe niet om zo’n lage vergoeding te accepteren. Zij komen dan misschien niet meer rond en moeten stoppen…
Ga er dus niet blind vanuit dat jouw opdrachtgever de Fair Practice Code toepast. Verdiep jezelf erin. Dat kan je helpen in bijvoorbeeld onderhandelingen. Een opdrachtgever zal weinig weerwoord hebben als jij zegt: “De Fair Practice Code stelt dat ik minimaal x euro moet verdienen. Doen jullie daar dan niet aan mee?”
Bronnen
Boekmanstichting. (z.d.). Boekman Extra #37: Fair Practice Code. Geraadpleegd op 15 november 2022.
Fair Practice Code. (z.d.). Fair Practice Code. Geraadpleegd op 15 november 2022.
Van Boxel, L. (2022, 13 januari). Wat is een eerlijk uurtarief voor dansdocenten? Wij zochten het voor je uit! Dansdocent.nu. Geraadpleegd op 15 november 2022.