Sollicitatietip 4: inspireer met jouw visie op danseducatie
Fotograaf: Sjoerd Derine. Foto bewerkt met Canva.
SOLLICITATIETIPS VOOR DANSDOCENTEN | Wat is jouw levensmissie? En wat is jouw visie op danseducatie? Kun je dat verwoorden? Mensen raken geïnspireerd door iemands drijfveren. Ook potentiële opdrachtgevers! Neem daarom de tijd om te reflecteren op jouw visie op danseducatie. In dit artikel helpen we je aan de hand van verschillende schrijfopdrachten. Deze ‘teaching statement’ plaats je op je online portfolio om anderen te enthousiasmeren. Het is ook een goede voorbereiding op het sollicitatiegesprek.
Wat is jouw levensmissie?
Waarom geef jij danslessen? En waarom ben je docent geworden? Welke impact maak jij op de levens van jouw leerlingen? Uit welke overtuiging haal jij inspiratie en energie als je dag tegenzit?
Mensen worden niet enthousiast van wat je doet, of hoe je dat doet, maar waarom je dat doet. Ze worden geraakt door jouw diepste drijfveren en door wat zij van jou kunnen leren. Door waarom jij dagelijks doet wat je doet. Jouw ‘why’. Dat is pas inspirerend! Zo legt Lenneke Gentle uit in haar artikel ‘Social media: waarom een persoonlijke verhaal wel werkt’ (2020).
Dit geldt niet alleen voor klanten (jouw leerlingen), maar ook voor potentiële werkgevers! Zorg er daarom voor dat mensen kunnen lezen waarom jij dansdocent bent geworden. Bijvoorbeeld op jouw LinkedIn profiel, Facebook Bedrijfspagina en de website van jouw dansschool. Of zet jouw ‘why’ samengevat in 1-2 zinnen bovenaan jouw cv. Lees Lenneke’s artikel om te ontdekken hoe je zo’n korte visie-statement formuleert!
Wat is jouw visie op danseducatie?
Heb je een online portfolio? Dan mag zo’n why-statement wel wat uitgebreider! Denk aan zo’n 500 woorden* (Vanderbilt University). Dit noemt men dan een ‘teaching statement’. Het is een verhaal dat jouw visie op danseducatie weergeeft. Wie is jouw favoriete doelgroep? Hoe leren deze mensen (volgens jou) dansen? En wat zijn goede didactische strategieën? Daarbij geef je een beschrijving van hoe jij dansles geeft en lever je argumenten voor waarom je dat zo doet (The Ohio State University).
In de Verenigde Staten is een teaching statement een verplicht onderdeel van de sollicitatieprocedure in het lager, middelbaar en hoger onderwijs (Montell, 2003). Ook voor dansdocenten (McCutchen, 2006). In Nederland is het niet verplicht, maar toch is het waardevol om wél de tijd te nemen om over jouw visie op danseducatie na te denken. Want ook al hoef je geen uitgeprinte teaching statement mee te nemen naar je sollicitatiegesprekken, je zal waarschijnlijk wel een aantal vragen moeten beantwoorden. Op zijn minst zorgt het schrijven van zo’n statement ervoor dat je zelfverzekerd een sollicitatieprocedure instapt. En in het meest ideale geval betekent het dat je de baan krijgt.
Een teaching statement vergroot niet alleen je kansen om meer en leuker werk te krijgen. Het schrijven ervan is een waardevolle reflectieve oefening die bijdraagt aan je eigen professionele ontwikkeling, waardoor je effectief les kunt geven (Vanderbilt University & The Ohio State University). Het verdiept jouw toewijding aan het vak dansdocent en geeft nieuwe energie. En door de focus die het schept, wordt het makkelijker om te weten tegen welke klussen je misschien beter ‘nee’ kunt zeggen. Het schept perspectief over waarom je begonnen bent als dansdocent, hoe je nu lesgeeft en wat je doelen zijn voor de toekomst (McCutchen, 2006).
“The act of taking time to consider one’s goals, actions, and vision provides an opportunity for development that can be personally and professionally enriching. Reviewing and revising former statements of teaching philosophy can help teachers to reflect on their growth and renew their dedication to the goals and values that they hold.”
Daarnaast stelt het verwoorden van je visie je in staat om een ‘advocaat’ te zijn voor danseducatie. Je moet enthousiast en overtuigend over jouw vak kunnen praten, als je wilt dan anderen het ook gaan waarderen en begrijpen (McCutchen, 2006). Als dansdocent moet je daarom kunnen articuleren wat jouw leerlingen leren, waarom dat belangrijk is en hoe je daarmee hun leven verandert. Je moet ouders, schoolleiders en politici kunnen overtuigen van het belang van danseducatie. Tenslotte moet je ook naar je eigen leerlingen toe kunnen uitleggen wat zij leren en waarom, om ze meer te betrekken bij jouw dansles.
Heb je jouw visie op danseducatie nog niet eerder pakkend en helder verwoord? Geen nood! In dit artikel helpen wij je stap voor stap met het ontdekken én schrijven van jouw visie aan de hand van verschillende schrijfopdrachten. Lees snel verder…
Schrijfopdrachten
Om helder te krijgen wat jouw expertise en visie op danseducatie is, heb ik hieronder verschillende vragen en schrijfoefeningen verzameld. De vragen zijn verdeeld over vijf thema's: jouw expertise, jouw favoriete doelgroep, jouw lesdoelen, jouw methodiek, en jouw resultaten.
Neem hier de tijd voor! Plan hier bijvoorbeeld een hele dag voor in. Of een week lang iedere avond 1-2 uur. Dat kan aanvoelen als een hoop werk, maar geloof me, het is de tijdsinvestering absoluut waard!
Idealiter pak je hier een apart (A4) notitieboek voor. Zo kun je over een paar jaar de vragen en antwoorden nog eens teruglezen. Misschien is je visie dan wel veranderd. Of kun je vragen die nu lastig lijken ineens wel beantwoorden. Reflecteren op jouw visie en ervaringen is een belangrijk onderdeel van jouw persoonlijke en professionele ontwikkeling als dansdocent. Doe dit met enige regelmaat.
Jouw expertise
Veel dansdocenten presenteren zich als ‘all-round’. Ze geven in alle dansstijlen les, aan verschillende doelgroepen, op meerdere locaties. Maar voor jouw ‘personal branding’ is het handiger als je een specialisatie hebt. En dat maakt het verwoorden van jouw visie ook een stuk makkelijker! Dus vraag jezelf, om te beginnen, eens af waar jij in uitblinkt...
Wat maakt jou bijzonder als dansdocent?
Welke dansstijl beheers jij het best?
Wat doe jij anders of beter dan jouw collega’s?
Waarom komen mensen naar jouw danslessen?
Jouw favoriete doelgroep
Onderstaande vragen zijn makkelijker te beantwoorden als je jouw doelgroep helder voor ogen hebt. Hierbij kun je denken aan de leerlingen die je nu lesgeeft, maar ook aan de mensen die je het liefst les zou geven. Een specifieke doelgroep hebben kan bovendien een specialisatie zijn! Sta dus eerst even stil bij het volgende…
In welke setting geef je het liefst dansles, of heb je de meeste ervaring mee? PO, VO, mbo, hbo, private dansscholen? Amateurs of professionals?
Aan welke leeftijdsgroep geef je het liefste les, of heb je de meeste ervaring mee?
Of heeft jouw favoriete doelgroep een ander kenmerk?
Wat maakt deze groep mensen leuk om mee te werken?
Wat weet je van de psychologische en fysieke ontwikkeling die deze groep doormaakt?
Wat kunnen ze wel? Wat kunnen ze niet? Wat willen ze leren?
Wat hoop jij ze te kunnen bijbrengen?
Jouw lesdoelen
Een goede teaching statement beschrijft drie onderdelen: lesdoelen, didactiek en evaluatie. Oftewel… Wat wil je dat jouw leerlingen leren? Hoe leren ze dat? En waaraan leidt je af dat je die doelen bereikt hebt? Laten we eerst eens kijken naar die lesdoelen…
Schrijf het woord ‘dans’ midden op je vel en teken daar een wolkje omheen. Waar denk jij aan bij het woord dans? Teken of schrijf gedurende 1 minuut het eerste wat in je opkomt.
Zet vervolgens een timer voor 2 minuten. Maak de volgende zin af: Dans is …
Beschrijf een danservaring die je hebt gehad die veel voor jou betekent. Dat kan zijn het zien van een dansvoorstelling, een dansles, een optreden, of wellicht gewoon een dansje in de woonkamer. Wat dan ook. Wat heeft deze ervaring jou gebracht?
Kijk eens terug naar jouw antwoorden. Valt danseducatie voor jou meer onder lichamelijke opvoeding (sport), kunstonderwijs, of sociale activiteit? Waarom?
Brainstorm een lijst met zo veel mogelijk voordelen/effecten van danseducatie in het algemeen, of van jouw favoriete dansstijl in het bijzonder. Bijvoorbeeld kracht, lenigheid, zelfvertrouwen, muzikaliteit, etc. Bedenk er minstens tien, maar het liefst meer.
Geef daarna (op een nieuwe pagina!) in jouw eigen woorden een definitie van ieder effect in relatie tot danseducatie. Zelfvertrouwen kun je bijvoorbeeld omschrijven als ‘de leerling durft een choreo te dansen terwijl alle andere leerlingen kijken’.
Beantwoord nu per voordeel de volgende vragen: Wie heeft xxx? Zijn sommige mensen meer xxx dan anderen? Is xxx aangeboren of kun je dat leren? Hoe kun je xxx leren? Waarom vind ik xxx belangrijk?
Kijk nog eens naar de lijst met voordelen van danseducatie. Omcirkel de zes lesdoelen die jij het meest belangrijk vindt. Omcirkel dan met een andere kleur de drie belangrijkste. En als je één lesdoel moet kiezen, welke zou dat zijn?
Zijn dit ook de lesdoelen waar je nu de meeste tijd/aandacht aan besteed? Waarom wel/niet?
Welke drie lesdoelen vinden jouw leerlingen (of hun ouders) belangrijk? Waarom?
Maak tenslotte de vergelijking met onderwijs in het algemeen, met name wanneer je leerlingen tot 21 jaar lesgeeft. Hoe belangrijk denk jij dat jouw favoriete lesdoelen in het onderwijs in het algemeen zijn? Leg uit.
En welke lesdoelen vindt de overheid belangrijk? Zie bijvoorbeeld ‘kerndoelen onderbouw en voortgezet onderwijs’ van het ministerie van OCW (2010). Is er overlap tussen dans en andere schoolvakken? Op welke manieren komen deze doelen ook in jouw danslessen aan bod? Zijn deze doelen belangrijk voor jou?
Jouw methodiek
Ok. We hebben nu helder wat je lesgeeft en waarom. Maar hoe doe je dat?
Door welke pedagogische theorieën laat jij je inspireren?
En/of door welke andere dansdocenten ben jij geïnspireerd? Wie zijn jouw rolmodellen?
Welke didactische strategieën heb jij van hen overgenomen?
Welke methodieken pas jij toe? Geef voorbeelden.
Welk perspectief heeft de nadruk in jouw danslessen? Die van danser (doen), choreograaf (maken), of dramaturg (analyseren en evalueren)? Geef een voorbeeld.
Ga jij in jouw lessen uit van wat de leerlingen willen leren (student-centered) of van wat jij goed kan en vindt dat zij ook moeten kunnen (teacher-centered)? Geef een voorbeeld.
Hoe deel jij jouw lessen in? Beschrijf het verloop van één van jouw danslessen.
Denk aan jouw favoriete lesdoel. Hoe help jij jouw leerlingen dit doel bereiken? Welke stappen of oefeningen doorloop je met hen? Geef voorbeelden.
Welke gedragsregels hanteer jij in jouw lessen. Hoe communiceer jij die? Waarom vind je deze belangrijk?
Hoe zorg jij ervoor dat iedere leerling zich gezien, gehoord en veilig voelt?
Denk aan een situatie met een moeilijke leerling. Hoe ging je daar mee om? Wat was het probleem? Hoe heb je het opgelost?
Jouw resultaten
Je hebt nu verwoord wat je lesdoelen zijn en hoe je hiernaar toewerkt, maar hoe bepaal je of de gewenste resultaten zijn behaald? Onderstaande schrijfopdrachten zijn meer relevant voor dansdocenten in het reguliere onderwijs die een cijfer moeten geven, maar kunnen ook voor andere dansdocenten interessant zijn om op te reflecteren.
Op welke manier evalueer jij of de lesdoelen bereikt zijn? Maak een lijst van alle formele en informele strategieën die je gebruikt.
Beschrijf nu per strategie wat de voor- en nadelen zijn van deze methode.
Welke strategie heeft jouw voorkeur? Waarom?
Hoe waarborg je dat jouw evaluaties van leerlingen zo objectief mogelijk zijn?
Krijgen jouw leerlingen ook de kans hun eigen ontwikkeling te evalueren? Of die van elkaar? Hoe pak je dat aan?
Welke mogelijkheid hebben jouw leerlingen om te laten zien wat ze geleerd en bereikt hebben? Is dit de de meeste gepaste methode voor het lesdoel waar jij de meeste waarde aan hecht?
In welke mate zijn deze evaluatiemethoden in lijn met jouw lesdoelen? Versterken ze elkaar of botsen ze juist?
Formuleer jouw teaching statement
Kijk nu nog eens naar je antwoorden. Pak er een leuke kleur marker bij. Highlight en omcirkel dat waarvan jij vindt dat het jouw unieke visie op danseducatie het beste weergeeft. In feite heb je nu al een samenvatting en selectie gemaakt van al je antwoorden. Verwerk deze antwoorden in een coherent verhaal. Hoe? Dat mag je grotendeels zelf weten!
In de Verenigde Staten hanteren ze vrij formele eisen waar de teaching statements aan moet voldoen. Al zijn deze eisen wel afhankelijk van het instituut waar je bij solliciteert en neemt niet iedere school of universiteit ze even serieus (Montell, 2003). Er zijn dus nogal wat verschillen! Over één principe lijken alle bronnen het echter eens: jouw teaching statement gaat over jouw visie op educatie (Vanderbilt University, The Ohio State University & Iowa State University). Wees daarom creatief in de vorm waarin je jouw statement wilt gieten, en denk na over hoe dat jouw persoonlijkheid of visie op danseducatie weergeeft.
“A Teaching Statement is a purposeful and reflective essay about the author’s teaching beliefs and practices. It is an individual narrative that includes not only one’s beliefs about the teaching and learning process, but also concrete examples of the ways in which he or she enacts these beliefs in the classroom. At its best, a Teaching Statement gives a clear and unique portrait of the author as a teacher, avoiding generic or empty philosophical statements about teaching.”
Enkele tips… Maak het persoonlijk! Kom niet aanzetten met een algemeen feitelijk en clichématig verhaal. Vertel jouw visie vanuit het ik-perspectief. Wees daarbij authentiek, specifiek en uniek. Vermijd clichés als hoeveel ‘passie’ je hebt voor het vak. Gebruik liever anekdotes en voorbeelden uit jouw eigen lessen om je verhaal te ondersteunen. Je wilt lezers het gevoel geven dat ze nu bij jouw in de dansles aan het observeren zijn. Maak het zo concreet mogelijk.
Succes!
Wil je feedback op jouw teaching statement? Mail het dan naar de redactie van Dansdocent.nu via contact@dansdocent.nu. Dan redigeer ik deze gratis voor jou!
* In de VS kan een teaching statement variëren van 1-2 of 3-5 pagina’s. Maar dan is de statement bedoeld als onderdeel van een sollicitatieprocedure voor een fulltime baan. Voor op een online portfolio is dat veel te lang. Dan is 200-500 woorden beter geschikt. Verdeel je verhaal in korte paragrafen en gebruik korte zinnen. Dan leest het ook lekker via een smartphone!
Bronnen
De vragen en schrijfoefeningen zijn geïnspireerd door, of komen uit:
McCutchen, B. (2006). Teaching Dance as Art in Education. Champaign, IL: Human Kinetics.
Reedy, P. (2003). Body, Mind & Spirit in Action. Berkeley, CA: Luna kids Dance.
Overige bronnen:
Gentle, L. (2020, februari 13). Social Media: Waarom een persoonlijk verhaal wél werkt. Dansdocent.nu. Geraadpleegd op 25 februari 2020.
Iowa State University. (n.d.). Writing a Teaching Philosophy Statement. celt.iastate.edu. Geraadpleegd op 26 februari 2020.
Montell, G. (2003, maart 27). What’s Your Philosophy of Teaching and Does it Matter? The Chronicle of Higher Education. Geraadpleegd op 26 februari 2020.
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. (2010). Kerndoelen onderbouw voortgezet onderwijs. Den Haag: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
The Ohio State University. (n.d.). Writing a Philosophy of Teaching Statement. ucat.osu.edu. Geraadpleegd op 26 februari 2020.
Vanderbilt University. (n.d.) Teaching Statements. vanderbilt.edu. Geraadpleegd op 26 februari 2020.
SOLLICITATIETIPS VOOR DANSDOCENTEN
Van portretfoto tot website - en alles daartussenin. In de rubriek ‘sollicitatietips voor dansdocenten’ leer je hoe je professioneel overkomt en jouw droombaan (of droomklant) binnenhaalt. Deze tips komen van hoofdredacteur Jacqueline de Kuijper. Voordat zij dansdocent.nu begon, werkte zij drie jaar als trainer in het bedrijfsleven - een volledig andere branche en subcultuur dan de danssector. In die tijd leerde zij veel over succesvol netwerken, mooie websites bouwen, winnende cv’s schrijven en een professioneel voorkomen op LinkedIn. Heb jij alles goed op orde? Lees de sollicitatietips en ga direct aan de slag!
Jacqueline de Kuijper
Danswetenschapper Jacqueline de Kuijper is de oprichter en hoofdredacteur van Dansdocent.nu. Ze studeerde danswetenschappen aan Mills College in Californië. Ze werkte als pilatesdocent, webredacteur én als trainer in het bedrijfsleven. Naast het aansturen van de andere redacteuren, is ze onder andere verantwoordelijk voor de artikelen ‘Sollicitatietips voor dansdocenten’.