Taalbarrière? Taalkansen! Lesgeven met handen en voeten in Marokko

Ilja Geelen met haar leerlingen in Tetouan, Marokko.

YOUNG DANCE PROFESSIONAL | Dansdocent en antropoloog Ilja Geelen woont tijdelijk in Tetouan, in het Noorden van Marokko. Daar geeft ze dansles in opvangcentra voor uit huis geplaatste kinderen en tieners. Omdat haar Marokkaans-Arabisch tergend langzaam vooruit gaat, stuntelt ze zonder vertaler met handen en voeten door allerlei situaties heen. Dat kost geduld van haar en haar leerlingen, maar het werkt. De taalbarrière tussen Ilja en haar leerlingen leidt tot inzichten over haar lesgeefstijl en de verschillende manieren van uitleg geven.

Geheimen in handen-en-voetentaal

“Ana parle tina comme best friend daba,” zegt de 13-jarige Fatima met een serieuze blik in haar ogen. Wanneer ik die uitspraak later glimlachend herhaal voor mijn Nederlandse huisgenoten in Marokko, kijken ze me moeilijk aan. Net als ik kennen ze alle drie wat woordjes Frans, Engels en Darija (Marokkaans-Arabisch); toch kunnen zij deze zinsconstructie niet zo moeiteloos ontcijferen als ik. Niet omdat ze minder hard studeren op hun talen, maar vooral omdat ik de laatste tijd zoveel ben omgegaan met Fatima en haar medebewoners van het opvangcentrum voor meiden, dat we onze eigen communicatie hebben ontwikkeld.

Ik begrijp meteen dat Fatima me een geheim vertelt van vriendin tot vriendin, niet van leerling tot docent. Met een ondeugende twinkel in haar ogen vertelt ze me over haar geheime liefde. “Ntina hakka?” vraagt ze, terwijl ze haar wijsvingers tegen elkaar houdt. De woorden betekenen iets als ‘ben jij zoals dit?’ en het gebaar - weet ik inmiddels - kan afhankelijk van de context betekenen: familie, hetzelfde, of (zoals nu) een liefdesrelatie. Met een knipoog antwoord ik: “mn baed inshallah”- binnenkort, als God het goed vindt. Haar gezichtje licht op en ze onderdrukt nog net een gilletje, waarna ze haar arm in de mijne haakt en me meeneemt naar haar slaapkamer die ze deelt met drie andere meiden.

Meestal komen de meiden zelf naar de repetitieruimte waar ik ze dansles geef, maar vandaag besloot ik om ze weer eens een keertje bij hun (opvang)huis op te halen en van tevoren met ze mee te lunchen. Een goede zet, want geheel op zijn Marokkaans is er onverwachts iets tussen gekomen waarover ik niet was geïnformeerd. Een groep Nederlandse studenten komt op bezoek om ingezamelde spullen te doneren en de meiden moeten thuis zijn om hen te ontvangen. Gelukkig kan ik, ondanks dat de tijd voor de voorstelling dringt, me inmiddels steeds makkelijker overgeven aan dit soort situaties. Vandaag dansen we dus niet, maar werk ik aan mijn band met de meiden. Ook goed.

…

Wil je verder lezen? Log dan in om toegang te krijgen tot de rest van dit artikel!

Inloggen

Lid worden

YOUNG DANCE PROFESSIONAL

Hoera! Je bent afgestudeerd als dansdocent. En nu?! Er gaat een nieuwe wereld voor je open. Je hebt al lang door dat de danswereld oneindig veel rollen en werkvormen kent. Maar welke past het beste bij jou? Onze Young Dance Professional laat zien dat je het allemaal niet meteen hoeft te weten. Dit jaar vertelt Ilja Geelen hoe zij op eigen tempo dans herontdekt zonder de regels van een opleiding. Al dansend, docerend, makend, ondernemend en onderzoekend reist ze naar onder andere Frankrijk en Marokko. Daarvoor verbreedt zij letterlijk haar horizon.