NAPK lanceert website tegen grensoverschrijdend gedrag in de cultuursector
SOCIALE VEILIGHEID | In de cultuursector is er steeds meer aandacht voor grensoverschrijdend gedrag. Daarom publiceerde de Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten (NAPK) in 2021 al een gratis gids voor sociaal veiligheidsbeleid in de podiumkunsten: Veilig de vloer op. Sinds kort is dit beleidskader ook als website beschikbaar, met een stappenplan dat je kunt doorlopen.
Veilig de vloer op
De Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten (NAPK) publiceerde in oktober 2021 een gratis te downloaden boekje met als titel: Veilig de vloer op (PDF). Het boekje is opgezet als beleidskader: het biedt richtlijnen om ongewenste gedragsvormen in organisaties te voorkomen. Want het maken van een goed beleid is maatwerk. Elke organisatie heeft weer net een andere aanpak nodig. Toch zijn er een aantal stappen die je kunt volgen om te zorgen dat je over alle onderdelen goed hebt nagedacht.
Die stappen kun je nu makkelijk en overzichtelijk één voor één doorlopen op de website van stichting Sociale Veiligheid Podiumkunsten. Je gaat op zoek naar antwoorden op vragen als: Hoe kom je achter de zwakke punten van jouw organisatie? Waar kunnen mensen met klachten terecht, en hoe zorg je dat ze dat ook echt durven? Hoe krijg je zicht op de angstcultuur in jouw organisatie, en vooral: hoe doorbreek je die?
#MeToo
Grensoverschrijdend gedrag is één van de belangrijkste maatschappelijke thema’s van dit moment. Ook in de cultuursector worden meldingen gemaakt van seksuele intimidatie, discriminatie, pesten en andere ongewenste gedragsvormen. Niet omdat dat nu ineens vaker voorkomt dan vroeger, maar omdat er meer aandacht voor is, waardoor meer mensen melding durven maken. Onder andere door de #MeToo beweging en door de Black Lives Matter protesten van de afgelopen jaren.
Ook de politiek besteedt aandacht aan dit thema. Onlangs sprak minister Conny Helder zich uit over grensoverschrijdend gedrag in de amateursport. En begin november bracht staatssecretaris Gunay Uslu een kamerbrief richting de Tweede Kamer uit. Deze brief was een reactie op het rapport 'Over de grens' van de Raad voor Cultuur, over grensoverschrijdend gedrag in de culturele en creatieve sector. In haar brief benoemde Uslu specifiek het beleidskader Veilig de vloer op als goed voorbeeld.
Podiumkunsten
De website en het boekje Veilig de vloer op zijn speciaal afgestemd op de podiumkunsten. Die sector heeft namelijk andere kwetsbaarheden dan andere organisaties. Je lichaam is je instrument en dat zorgt ervoor dat je op een andere manier samenwerkt dan in een kantoorbaan. Namelijk veel fysieker, met meer aanrakingen en veel feedback op je lichaam. Je uiterlijk speelt ook een rol in de podiumkunsten. Sommige grenzen vervagen daardoor sneller, bijvoorbeeld die tussen typecasting en racisme. (Typecasting is het kiezen van acteurs of dansers omdat ze van zichzelf overkomen als een bepaald type, dat past bij de rol die ze moeten spelen.)
Wat kun je nog meer doen?
Naast Veilig de vloer op vind je ook op de website van LKCA uitgebreide informatie over grensoverschrijdend gedrag, specifiek voor de amateurkunst. Ze bieden hulpmiddelen aan om in jouw organisatie, bijvoorbeeld in jouw dansschool, grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Zoals een kant-en-klare gedragscode die je kunt aanpassen zodat die past bij jouw school.
Ze geven ook praktische tips over hoe je de sociale veiligheid van je leerlingen en collega’s tot in de puntjes kunt bewaken. Dat gaat bijvoorbeeld over: wie neem je wel en niet aan? Hoe zorg je dat sociale veiligheid bespreekbaar wordt en blijft? En heb je al een vertrouwenspersoon in huis? Ook diversiteit en inclusie komen aan bod. Zo kun je werken aan een omgeving waarin veel verschillende soorten mensen zich veilig voelen. Zodat niet alleen je ‘doorsnee’ leerlingen zich gehoord en gezien worden.
HULP NODIG?
Heb jij zelf ervaringen met grensoverschrijdend gedrag of vermoed je dat hier sprake van is bij iemand in je omgeving?
In Nederland kun je via Mores Online melding maken. Je kunt ook je de vragenlijst van Verinorm invullen. In Vlaanderen kun je met vragen of klachten terecht bij de Genderkamer. Je kunt ook bellen of chatten met de professionele hulplijn 1712 voor vragen over geweld, misbruik en kindermishandeling.
Lees in dit artikel meer over het actieplan van minister Gatz voor onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag in de cultuur- en mediasector in Vlaanderen.
Bronnen
Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten. (2021). Veilig de vloer op: beleidskader voor het maken van sociaal veiligheidsbeleid in de podiumkunsten [PDF]. Geraadpleegd op 4 december 2022.
Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten. [@napk_podiumkunsten]. (2022, 8 november). VERENIGING | Sociale veiligheid. [foto + tekst]. Instagram. Geraadpleegd op 4 december 2022.
Stichting Sociale Veiligheid Podiumkunsten. (z.d.). Geraadpleegd op 4 december 2022.