Bescherm de grenzen van je dansers met deze toolkit voor intieme scènes
GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG | De nieuwe intimiteitstoolkit van Mediarte biedt handvatten om zorgvuldig om te gaan met de grenzen van je dansers of leerlingen. Bijvoorbeeld als je weleens intieme scènes choreografeert, of duetten maakt met partnerwerk of contactimprovisatie. De toolkit is gemaakt door de Vlaamse intimiteitscoördinator Philine Janssens.
Intimiteitstoolkit
Er is een nieuwe toolkit ontwikkeld voor intieme scènes: de intimiteitstoolkit. De toolkit richt zich op de filmindustrie, maar kaart thema’s aan die ook in de podiumkunsten belangrijk zijn. Het biedt namelijk handvatten om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. De toolkit is gemaakt door de Vlaamse intimiteitscoördinator Philine Janssens, in samenwerking met Mediarte, een online platform voor de audiovisuele sector in Vlaanderen.
De toolkit bestaat uit zeven hoofdstukken waarin wordt uitgelegd hoe je de grenzen van acteurs stap voor stap kunt bewaken. Dat begint al bij audities: wat mag je daar wel en niet van mensen vragen? En vervolgens, als je samen in zee gaat: hoe bespreek je op een veilige manier elkaars grenzen? Wat voor vormen van begeleiding kun je bieden? Welke risico’s komen er kijken bij de machtspositie die jij als maker of docent vanzelf hebt (of je nu wilt of niet)?
Toolkit toepassen in dans
De toolkit richt zich op de producent, de regisseur, de kostuumafdeling en de acteurs in de filmindustrie. Maar je kunt de stappen goed vertalen naar jouw danspraktijk! Helaas is er voor de danssector nog minder materiaal beschikbaar en helpt het daarom om voorlopig af te kijken bij de filmindustrie, die hierin net wat stappen verder is.
Overigens zijn de podiumkunsten wel steeds meer bezig met dit thema. Zo ontwikkelde de Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten (NAPK) een boekje om te helpen met een sociaal veiligheidsbeleid voor jouw organisatie.
In de danswereld is het wel wat lastiger dan in de filmwereld om te bepalen wat een ‘intieme scène’ is. Er zijn in dans namelijk heel veel soorten aanraking, die lang niet altijd bedoeld zijn als ‘intiem’. Maar ze kunnen wel zo worden ervaren! Zeker wanneer je een rol speelt of danst, verwacht men vaak dat je “het gewoon doet”. Wat het dan ook is dat de choreograaf van je vraagt. Daardoor vergeten we soms de vraag te stellen: voelt iedereen zich hier eigenlijk wel comfortabel bij?
Intimiteitscoördinator
Gelukkig is er in de dans, net als in de filmwereld, wel steeds meer aandacht voor dit thema. Zo begonnen vorig jaar de eerste dansgezelschappen te werken met intimiteitscoördinatoren. Deze persoon helpt de acteurs/dansers bij het bewaken van hun fysieke en psychische grenzen tijdens het repeteren.
De rol van intimiteitscoördinator ligt in de danswereld wat lastiger dan in de filmwereld. Omdat de choreografieën van bestaande balletten al vast liggen, is er minder ruimte deze aan te passen naar de behoeften van de danser. Dansers zijn bovendien meer fysiek contact gewend en/of worden geacht daar als vanzelfsprekend comfortabel mee te zijn. Toch kan stilstaan bij consent niet alleen de dansers beschermen tegen trauma’s, maar ook de uitvoering naar een hoger en geloofwaardiger niveau tillen. Dat beargumenteert intimiteitscoördinator Rachel Bown-Williams in dit artikel in The New York Times.
Bronnen
Dansdocent.nu. (2022, 8 juli). Dansgezelschappen huren intimiteitscoördinatoren in voor een veiligere werkvloer. Geraadpleegd op 10 april 2023.
Janssens, P. [@philinejanssens]. (2023, 13 maart). Afgelopen jaren heb ik werk gemaakt van het ‘op de kaart zetten’ van intimiteitscoördinatie in België… [foto’s en tekst]. Instagram. Geraadpleegd op 10 april 2023.
Mediarte. (z.d.). Toolkit - Hoe ga je om met intimiteit op set?. Geraadpleegd op 10 april 2023.